KALKINMA AJANSLARI
Turizm
Serhat Kalkınma Ajansı Kars, Ağrı, Ardahan, Iğdır
Ajansımız, coğrafi konumu ve tarihi geçmişi gereği kış, kültür ve doğa turizmi açısından önemli bir potansiyele sahip olan bölgemizin doğal, tarihi ve kültürel değerlerinin turizme kazandırılması, bilinirliliklerinin artırılması, alternatif turizm türlerinin bölgede canlandırılması ve turizm altyapısının iyileştirilmesi konularında çalışmalar yapmaktadır. Bu sayede dört mevsime yayılmış bir turizmin bölgeye hakim olması sağlanırken, sadece turizm gelirlerinde değil aynı zamanda istihdamda da bir artış sağlanması hedeflenmektedir.

Sosyal gelişme, ekonomik büyüme ve istihdamın sağlanması ile bölgenin bilinirliğinin artması açısından turizm, Serhat Bölgesi’nin (TRA2) en önemli sektörlerinden birisidir. Coğrafi konumu gereği dört ülkeyle sınırı olması, eşsiz iklimi ve doğası, içinde barındırdığı farklı medeniyetlere ait zengin kültürü, yaşattığı gelenekleri ve konuksever insanları da bu alanda sahip olduğu başlıca avantajlardan bazılarıdır. Topografik özellikleri ve iklimi göz önüne alındığında kış ve doğa turizmi açısından ülkemizde ve çevre ülkeler arasında gözde turizm alanlarından birisi konumuna gelmiştir. Modern çağda artış gösteren deneyime dayalı turizm için biçilmiş kaftan olan bölgemiz spor turizmi, sağlık turizmi, eko-turizm, gastronomi turizmi, foto safari turizmi, hüzün ve inanç turizmi gibi alternatif turizm alanlarında da bölgeye gelen misafirlere pek çok seçenek sunmaktadır.

Bölgemiz illerinden birisi olan Ağrı; kış, kültür ve doğa turizmi açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Gerek yeni şehir merkezinde, gerek eski şehir merkezi sayılan Doğubayazıt’ta ve ilçelerinde dünyanın ilk kalorifer sisteminin uygulandığı İshak Paşa Sarayı’nın da içinde olduğu birçok medeniyete ait eserler görmek mümkün. Bunun yanı sıra her daim karlı dorukları ile Türkiye’nin çatısı sayılan, Anadolu’da pek çok efsaneye konu olmuş Ağrı Dağı her yıl yerli/yabancı pek çok turistin gelip görmek için can attığı kentin en önemli turistik destinasyonlarından birisidir. Termal kaynaklar ve şifalı sular yönünden zengin olan bölgenin sağlık turizmine hizmet etmesi sağlanırken bu kaynaklardan aynı zamanda ısıtma amaçlı da yararlanılmaktadır.

Kaleler ve kuleler şehri olarak bilinen Ardahan geçmişin ve doğanın görkemli hazinelerini bir arada sunan bir coğrafyaya sahip. Dört mevsim zirvesi karlı dağları, eteklerindeki buzul gölleri, endemik çiçeklerle kaplı yaylaları ve bu yaylalardan üretilen lezzetli Kafkas balı, bilinmezlikleri ile sınır kasabaları ve farklı medeniyetlere ait kültürel zenginliğiyle keşfedilmeyi bekleyen bir turizm merkezi aynı zamanda. Organik tarım tabanlı eko-turizmin başarılı bir şekilde uygulandığı ilde üretilen Kafkas balı, Posof elması, lezzetli kaşar peynirleri yurt içi ve yurt dışında büyük talep görmektedir. Artan turist talebi, kültür turizmi, kış turizmi ve kış sporlarıyla birlikte Ardahan serhat illeri arasında önemli bir turizm cazibe noktasıdır.

Güneşin ilk doğduğu kent olarak anılan Iğdır etrafı dağlarla çevrili geniş bir düzlük içerisine yerleşmiş ve bölge illerle kıyaslandığında sürprizlerle dolu bir coğrafyaya sahip. Bölge illerde sık görülmeyen meyve bahçelerinde, kuzeydeki Aras Nehri’nin Iğdır Ovası’na hayat vermesi ile Iğdır kayısısı, karpuz, kavun, elma, mısır ve şekerpancarı gibi çok çeşitli ürün yetiştirilmektedir. Kendine has mikrokliması ve üç ülkeye sınırı olması özellikleriyle bölge genelindeki diğer illerden ayrılmaktadır. İlginç yeryüzü şekilleri ile panoramik görüntüler sergileyen vadilerin bulunduğu Tuzluca ilçesinde ki tuz mağaralarından çıkarılan tuzlar sadece gıda olarak tüketilmeyip terapi ve solunum yolu hastalıklarının tedavisinde kullanılarak sağlık turizmine hizmet etmektedir.

Doğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük ve geniş ovasına sahip olan Kars Türkiye’nin Kafkaslara ve Orta Asya’ya açılan kapısı olarak bilinmektedir. Son yıllarda Doğu Ekspresine olan rağbetin artmasıyla ülkemizin başlıca turizm destinasyonlarından birisi haline gelmiştir. Kış turizmi, eko-turizm ve alternatif spor turizmine olanak sağlamasının yanı sıra Paris’inkine benzer bir şehir planına sahip olması, eski Baltık mimari yapılarının hala işlevselliğini koruyarak kente hizmet etmesi yerli/yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Sahip olduğu doğal güzellikleri ve birçok medeniyete yaptığı ev sahipliği, eşsiz iklimi, ulaşım kolaylığı ve kentteki turizm paydaşlarının tecrübe sahibi olması turizmi Kars açısından daha elverişli bir hale getirmektedir.

  • Bölgemiz tarihi ve doğal yapısı gereği kültür turizmi, kış turizmi, doğa turizmi, spor turizmi, sağlık turizmi, eko-turizm, gastronomi turizmi, foto safari turizmi, inanç ve hüzün turizmi için elverişli bir yapıya sahiptir.

 

  • Serhat illeri, genellikle Türkiye, Kafkasya ve İpek Yolu güzergahları içinde bir destinasyon olup; bölgeyi seyahat amaçlı ziyaretlerin temel gerekçeleri;  Kültür turizmi, Kış turizmi, Eko-turizm, Gastronomik turizm olarak tespit edilmiştir.
  • Bölge genelinde turizm aktivitelerinde sunulacak çeşitliliğin sağlanması ve bilinirliğin artması, katlanarak artan bir turist sayısına ulaşmamıza ve bununla beraber konaklama süresinin de artmasına katkı sağlayacaktır.
  • Kırsal kesimde yaşayan yöre halkı artış eğilimi gösteren turizm sektörüne yeterince katılım sağlamamakta ve turizm faaliyetlerinden kazanılan gelirden yeteri kadar faydalanamamaktadır.
  • Bölgedeki potansiyel turizm paydaşlarına bölgenin avantajları ve yatırım sağlanabilecek alanlar hakkında bilgi verilmeli, gerekli koordinasyon sağlanmalı.

2009 yılında kurulan ajansımız sosyal kalkınma, çevresel sürdürülebilirlik, erişilebilirlik ve rekabet edebilirlik olarak belirlenen bölgede ki temel gelişme eksenlerini de göz önünde bulundurarak 2021 yılına kadar 150’den fazla turizm projesini hayata geçirmiş ve geçirmeye devam etmektedir.

Hedeflenen turizm projelerinin hayata geçirilmesi ve bölgenin tanıtımı kapsamında Ajansımız ulusal/uluslararası alanda öne çıkan sosyal medya fenomenleri, turizm ve seyahat firmaları ile görüşmelerde bulunarak etkinlikler düzenlemiş, bu sayede 7 milyonun üzerinde sosyal medya kullanıcısına ulaşmıştır. Bunlardan özellikle ajansımızın kuruluşundan beri geleneksel olarak düzenlediği Çıldır Gölü Medya Kampı etkinliği kapsamında yerli ve yabancı televizyon kanalları, foto muhabirleri ve gazetecilerden oluşan yaklaşık 25 kişilik grubun görüntülediği köylülerin yöreye özgü şekilde buzu kırarak yaptıkları balık avı, atlı kızak gezileri, buz üzerinde sörf vb. ülke çapında büyük ilgi görmüştür.

Tarihi M.Ö. 5 yıllarına dayanan Ani Ören Yeri günümüze kadar farklı kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapmış, Ortaçağ’ın şehircilik, mimarlık ve sanat açısından gelişiminin tüm zenginlik ve çeşitliliğinin bir arada görüldüğü çok kültürlü bir İpek Yolu yerleşimidir. İçinde barındırdığı tarihi eserler, sınır konumu ve bilinmezlikleri ile turistlerin merakını çekmeyi başarmıştır. Özellikle 2016 yılında valiliğimiz, ajans ve diğer paydaşların girişimiyle UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine giren Ani Ören Yeri’ni ziyaret eden turist sayısında ciddi bir artış görülmektedir. Beş yıllık bir süre içerisinde yaklaşık yedi kat artış gösteren rakam ile birlikte bölgenin ulusal ve uluslararası çapta bilinirliği artmış ve bölge içerisinde önemli turizm destinasyonlarından birisi haline gelmiştir.
Çıldır İlçesine 1 kilometre mesafedeki Yıldırımtepe Köyü’nde bulunan Şeytan Kalesi, şehrin en muhteşem yapılarından biri olarak öne çıkar. Karaçay vadisi üzerinde yükselen bu muazzam yapı, Urartu Döneminin mimari özelliklerini taşır. Üzerinde kurulduğu sarp arazi ile birlikte Ardahan’da önemli bir turizm merkezidir.

Büyük Tufan sonucunda karaya oturan Nuh’un Gemisi’nin Ağrı Dağı’nın güneyinde yer aldığına inanılmaktadır. Burada bulunan gemi biçiminde ki şekil doğal sit alanı ilan edilip, açık hava müzesi olarak kullanılmaktadır. Tüm semavi dinler için kutsal sayılmasından ötürü yerli ve yabancı turistlerin bölge içerisinde ziyaret ettikleri yerlerdendir.
13. yy sonlarında Anadolu Selçuklu devletinin Iğdır’da yaptırmış olduğu son abidevi eserlerden birisi olan Harmandöven (Ejder) Kervansarayı plan olarak benzer dönem eserlerinden avlusu olması ile ayrılmıştır. 2010 yılında restore edilerek turizme kazandırılmış ve bölge için bir turist çekim merkezi olmuştur.

Ajansımız mevcut turizm destinasyonlarının geliştirilerek markalaşması, yeni turizm destinasyonlarının oluşturulması ve bölgenin turizmden elde ettiği gelirlerin artırılması amacıyla 2018 yılından itibaren benimsediği sonuç odaklı programlar kapsamında, 2021-2023 dönemi Turizm Destinasyonlarının Geliştirilmesi ve Markalaşması Sonuç Odaklı Programı’nın uygulamasına başlamıştır.

Turizm Sonuç Odaklı Programı ile :

•Ağrı, Ardahan, Iğdır ve Kars illerinde turizm değerlerinin altyapı eksikliklerinin giderilmesini,
•Kış, doğa, kültür, hüzün ve inanç turizmi gibi farklı destinasyonların oluşturulması, markalaşması ve tanıtılmasını,
•Turizm işletmelerinin ve turizm paydaşlarının insan kaynakları kapasitesinin güçlendirilmesi ile hizmet kalitesinin artırılmasını,

•Farklı turizm çeşitlerine (kuş gözlemciliği, doğa ve eko-turizm, su sporları turizmi, etnografik-kültürel turizm, gurme turizmi ile yaz ve kış sporları) yönelik rotaların oluşturulması ve bu rotaların tanıtımının yapılmasını amaçlamaktadır.

Turizmde Sonuç Odaklı Program Yaklaşımını Benimsiyoruz

Ajansımız, 2021-2023 dönemi Turizm Destinasyonlarının Geliştirilmesi ve Markalaşması Sonuç Odaklı Programını hazırlamadan önce turizm çalıştayları düzenlemiş, çıkan sonuca göre turizm destinasyonlarını artırmak için altyapı yatırımlarının tamamlanması ve turizm faaliyetlerinin geliştirilerek turizmin çeşitlendirilmesi, konu hakkında bilgi ve beceriye sahip insan kaynağının yetiştirilmesi, bütünleşik turizm projelerinin yanında tanıtım ve markalaşma çalışmalarının tamamlanmasına karar vermiştir. Vermiş olduğu kararlar doğrultusunda çok sayıda turizm projesini bölgemize kazandırmayı planlamıştır.

 

Kars Tarihi Kimliğine Kavuşuyor

Ajansımız, 28 tescilli ve 30 tescilsiz bina ile Kars şehir merkezinde adeta bir açık hava müzesi oluşturan Haydar Aliyev Caddesi’nde ki binalara yapılacak cephe iyileştirmeleri, kaldırım, aydınlatma, yol ve kentsel peyzaj işleri sonucunda 680 metrelik bir turistik güzergah oluşturmayı amaçlamaktadır. Proje kapsamında aynı zamanda Kars turizminin rekabet gücünü artırmaya yönelik sürdürülebilir turizm stratejisi ve eylem planlarının da oluşturulması hedeflenmektedir.

Ağrı Dağını Turizme Açıyoruz

Ağrı Dağı gibi dünyaca tanınan bir değere sahip olan Ağrı, aynı zamanda tarihi, coğrafi ve kültürel zenginliklerden payını almış bir ildir. Ağrı Dağı, İshak Paşa Sarayı ile Ahmed-i Hani Türbesi ve çevresindeki tarihi yapılar, Meteor Çukuru, Buz Mağarası, Nuh’un Gemisi’nin İzi, Balık Gölü, Ağrı Meya Antik Kenti, Diyadin Kaplıcaları ve Kanyonunun oluşturduğu alanı kapsayan bir turizm master planı ile Ağrı ilinin mevcut turizm potansiyellerini en doğru şekilde değerlendirerek turizm sezonunun tüm yıla yayılmasını sağlamak, ekonomik faaliyetlerde çeşitliliği artırmak ve yerleşik halkın sosyal hayata katılımı sağlamak ajansımızın bu projede ki temel amaçlarındandır.

Anadolunun İlk Türk Camisi İbadete Açılıyor

Kars ili merkezine 42 km uzaklıktaki Ani (Ocaklı) köyü sınırları içerisinde yer alan ve 2016 yılında UNESCO Dünya Kültürel Miras Listesi’ne dahil olan Ani Örenyeri’nin parçalarından biri olan “Ebu’l Manuçehr Camii”, planı bilinen ve günümüze sağlam bir şekilde ulaşan en eski Selçuklu eserlerinden birisidir. Ani şehrinin Selçuklular tarafından fethinden sonra 1072 yılında Ebu’l Manuçehr Bey tarafından yaptırılan camii Anadolu’daki ilk Türk camisi olma özelliğini de taşımaktadır. Bu değerli eserin gelecek nesillere aktarılması ve ulusal/uluslararası çapta bilinirliğinin artması için ajansımız restorasyon çalışmaları ile beraber caminin ibadete açılmasını hedeflemektedir.

 

Sağlık Turizminde Tuz Mağaraları Alternatifi

Iğdır yöre halkı uzun zamandan beri tuz mağarasının solunum yolu hastalıkları üzerindeki etkilerini keşfetmiş ve kullanılmıştır. Bilimsel bulgular da bu yönde aktiviteleri desteklemektedir. Stres, yorgunluk, uykusuzluk problemlerinin giderilmesinde ve cilt yaşlanmasının geciktirilmesinde de kullanılan tuz terapileri; sedef, sinirsel ve anksiyete rahatsızlıkları ve cilt rahatsızlıklarında da tedavi olarak Avrupa ülkelerinde uygulanmaktadır. Projenin tamamlanması sonucu bölgeyi sağlık turizmine açık hale getirmekle kalmayıp, solunum yolu hastalıklarının tedavisinde bilimsel bulgular yapılmasını da hedefliyoruz.

Turizm Karsta Hayat Buluyor

Turizm alanında öne çıkan Kars Çayının ıslahını yaparak çayın kenarındaki Kars Kalesi, Mazlum Ağa Hamamı, Muradiye Hamamı, Kümbet Camii ve Taş Köprü ile birlikte işlevsel ve tüm alanları bir arada bütünlük sağlayacak şekilde çevre düzenlemesini yapmaktayız. Kentsel rekreaktif mekan eksikliğinin giderilmesi ile bölge halkı ve ziyarete gelen turistler keyifli kaliteli zaman geçirecekler. Şehirdeki insanları ve ziyaretçileri pozitif olarak etkilemesinin yanı sıra ilimizde yükselen turist ilgisini sürdürülebilir kılmak kentimizin marka imajını geliştirmek ve prestijini arttırmak hedeflerimizden bazıları.

Kayak Yalnızçamda Gelişiyor

Ardahan ilimizin en önemli turizm destinasyonlarından biri olan Yalnızçam Kayak Merkezi’nin kış sporları açısından çeşitliliğinin ve kayakçılara sunduğu hizmetin kalitesini artırmayı amaçlıyoruz. Gün geçtikçe büyüyen kayak merkezi için günübirlik tesis inşa ediyoruz.