Orta Karadeniz Bölgesi zengin tarım potansiyeli, ticaret ve geçiş yolları üzerinde olması, tarihi ve kültürel turizm potansiyeli, limanı, sanayi alt yapısı ve verimli topraklarıyla dünya pazarından daha fazla pay alabilecek potansiyele sahiptir. Ajansımız, ulusal ve uluslararası alanda etkin bir tanıtım stratejisi uygulayarak bölgenin, iş dünyası, yatırım, eğitim ve turizm bağlamında rekabetçi destinasyonlardan biri olmasını hedeflemektedir.
Bu hedefle Ajansımız, bölgenin uluslararası itibarını inşa etmeye, yerli ve yabancı yatırımcıların yatırım tercihlerini bölgeden yana kullandırmaya, yatırımcıların bölgenin sunduğu imkânlardan azami düzeyde yararlanmaları için onlara rehberlik etmeye ve bölgedeki iş dünyası ve yatırım ortamını korumaya ve geliştirmeye odaklanmaktadır.
Orta Karadeniz Bölgesi, Doğu ve Batı Karadeniz’in birleşim yerindeki coğrafi konumuyla, her iki bölgeye de açılan bir kapı olma özelliğinin yanında, Karadeniz’e kıyısı olan ülkelere yakınlığıyla ve çıkış limanı olması dolayısıyla Türkiye için stratejik bir öneme sahiptir. Karadeniz’e komşu olan ülkelere ihraç edilen ürünlerin ihracat limanı Samsun limanıdır. Ayrıca önemli bir sanayi ve tarım bölgesi olan TR83 Bölgesi, zengin ürün çeşidini ve yılda birkaç ürün elde edebilme kabiliyetine sahip Bafra ve Çarşamba ovalarını bünyesinde barındırmaktadır. Tarımsal ürün çeşitliliği Tokat’ta da üst seviyede olup, Bölgede sulama alanlarının artışı ile tarımsal üretim değerinin hızla artması beklenmektedir.
Bölgede makine ve teçhizat, gıda ürünleri ve içecek, ana metal sanayi, motorlu kara taşıtı ve römorklar, giyim eşyası, tarım ve hayvancılık, elektrikli makina ve cihazlar, metalik olmayan diğer mineral ürünler sektörleri ihracat açısından öne çıkarken; ithalatta tarım ve hayvancılık, atık ve hurdalar, makine ve teçhizat, kimyasal madde ve ürünleri sektörleri önemli pay almaktadır.
Uluslararası kalite ve standartlarda üretim yapılması halinde bölgenin ihracat pazarlarında rekabet gücüne sahip olacağı öngörülmektedir. Tarımsal üretimde yeni ürün çeşitlerinin denenmesi ve bazı tarımsal ürünlerin öncelikli ihracat ürünü olarak öne çıkarılması ile birlikte yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda daha fazla söz sahibi olunabilecektir. Bölgemiz için bir gereklilik olan bu durum, dünya piyasalarında rekabete hazır olma ve rekabet üstünlüğüne yönelik çalışmaların hızlandırılması ile olanaklı görülmektedir. Yurtdışı pazarlardaki rekabet gücü ise ancak, işgücü maliyetleri ve hammadde fiyatlarının cazipliği, ürün kalitesinin geliştirilmesi, doğal ve tarihi avantajların değerlendirilmesi, dış piyasa konusundaki bilgi düzeyinin yükseltilmesi, eğitim ile insan kaynaklarının geliştirilmesi ve teknolojiyi kullanma ile elde edilebilecektir.
Bölge, turizm açısından farklı kesimlere hitap edebilecek zengin turizm varlıklarına sahiptir. Halihazırda yapılan turizm yatırımlarının gelecek dönemde daha fazla yerli ve yabancı turist çekeceği öngörülmektedir. TR83 Bölgesi illeri Türkiye ekonomisi içinde gelecekte daha ağırlıklı ve öncelikli bir yer elde etmeye adaydır.
İllerimizde Öncelikli Yatırım Alanlarını Belirledik
Bölgesel veya ulusal gelişmenin sağlanabilmesi, ancak rasyonel kararlar doğrultusunda, üretim faktörlerinin etkin kullanılmasıyla, verimli alanlara, uygun zamanda gerekli yatırımların yapılmasıyla mümkün olmaktadır. Ajansımız, kalkınmanın temel faktörlerinden birini finansal kaynakların kârlı ve verimli alanlara tahsis edilmesinin oluşturduğu bilinciyle hareket etmektedir. Bu bilinçle, ilk olarak Bölge illerinin beşerî ve fizikî kaynakları dikkate alınmak suretiyle iller bazında öne çıkan sektörler ve yapılabilecek yatırım konuları analiz edilmiştir.
Söz konusu analizlerin ortaya koyduğu alanlarda yapılacak yatırımların hayata geçirilmesi, bu yatırımların kamu otoritesinin ilgi ve desteği ile birlikte özel sektör girişimciliğiyle buluşturulması, nihai hedefi oluşturmaktadır.
Orta Karadeniz Bölgesinin Sunduğu Avantajlar
- Bölgemiz çeşitli endüstriyel ürünler ihraç eden çok sayıda şirkete sahiptir.
- Uluslararası potansiyeli olan ve Bölgenin tüm şehirleri için erişilebilir limanlarımız bölgemizi farklı kılarken, Bölge Gümrük Dairesi ticareti kolaylaştırmayı sürdürmektedir.
- Sahip olduğu 5 üniversite bölgenin beşeri sermayesine katkı sağlarken, çok sayıdaki tarihi, kültürel ve doğal kaynak bölgeye değer katmaktadır.
- Bölgenin ihtiyaçlarına hitap eden Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri katma değer ve istihdam yaratmaktadır.
- Lojistik açıdan avantajlı bir coğrafi konuma sahip olan Orta Karadeniz Bölgesi’nin çok sayıda ülke ile ticari ilişkileri bulunmaktadır. Rusya pazarına yakınlığıyla da küresel pazarlara yaklaşmaktadır.
- Bölgedeki nitelikli ve ucuz işgücü, rekabetçi bir insan kaynağı avantajı oluşturmaktadır.
- Bölgemiz, bölge çapında turizm destinasyonları geliştirme potansiyeline sahip bir bölgedir.
Orta Karadeniz’de Öne Çıkan Sektörler
Amasya
Amasya ilinin turizm ve entegre tarımla sermaye birikimi sağlayarak sosyoekonomik kalkınmasını gerçekleştirebileceği düşünülmektedir. Özellikle Besi OSB’nin etkin şekilde devreye girmesi ilin kalkınması için itici güç olacaktır. Amasya, turizmle birlikte sağlıkta rehabilitasyon merkezi olarak da hizmet verebilmektedir. İlin turizm kaynaklarının tanıtımına yönelik çalışmalar sürmektedir.
Çorum
Ç
orum ili yüksek imalat sanayi kapasitesine sahip bulunmaktadır. Özellikle makine, metal eşya, toprak sanayi ve mobilya imalatı sektörlerinde geleceğe umutla bakılabilir. Altın rafineri ve takı-süs eşyası üretiminde bir ihtisaslaşma beklenebilir. Savunma sanayi alanında kendine güveni ve iddiası olan il, otomotiv yan sanayi ve savunma sanayi alanlarında ihtisaslaşabilir. Bu zamana kadar öz kaynaklarıyla atılımlar gerçekleştiren yerel girişimciler, kamunun da yönlendirmesi ve destekleri ile birlikte yeni yatırımlar için harekete geçebilecek durumdadır.
Samsun
Samsun ili, tarımı, imalat sanayisi, turizm potansiyeli ve limanıyla Karadeniz Bölgesinin çekim merkezi konumundadır. Bölge, sağlık altyapısı ile de çevre illerinin sağlık talebini karşılayarak, sağlık turizmi açısından önemli bir üs konumuna yükselmektedir. Katma değerin ilde kalması için, verimli topraklarından elde edilen çok çeşitli tarımsal ürün potansiyelinin, birincil ürün satışından ziyade, kaliteli ve standart üretim yapılarak kurumsal firmalarca değerlendirilmesi kaçınılmaz bir gerekliliktir.
Tokat
Tokat ilinin en önemli avantajları bakir yatırım alanlarına sahip olması, çok çeşitli tarımsal ürün yelpazesi ve teşvik sisteminde 5. bölgede bulunmasıdır. Özellikle OSB’de yapılan yatırımlarda cazip teşvik araçlarına sahip olan Tokat, tarımsal sanayi ve başta tekstil ve metal eşya sektörleri olmak üzere imalat sanayi için elverişli koşullara sahiptir. Büyük bir turizm potansiyeli bulunan il, daha fazla ve daha etkili tanıtımla turizm değerlerini daha etkili kullanabilecektir.
Yatırım Teşvik Belgesi Başvuru Süreçlerini Yatırımcıyla Birlikte Yürütüyoruz
Yatırım kararının alınmasındaki önemli kriterlerden biri de yatırımcıya sağlanan teşvik ve desteklerdir. Ülkemizde yatırımların teşviki, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen kapsamlı bir sistem ile sağlanmaktadır. Farklı kurumların farklı alanlarda teşvik ve destekleri de olmakla birlikte yatırım teşvik sistemi, «Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar» kapsamında uygulanmaktadır. OKA, 2012 yılında Kalkınma Ajanslarının bu sisteme dahil edilmesiyle birlikte, yatırımcıların sistem hakkında bilgilendirilmeleri, teşvik belgelerinin uygulanma ve kapanma süreçleri hakkında yatırımcılara teknik destek verilmesi konusunda çalışmalar yürütmektedir. Yatırımın sektörü, sabit yatırım tutarı, öngörülen istihdam gibi kriterler ile sektörel ve bölgesel olarak genel bir ekonomik değerlendirme yapmaya da imkân veren teşvik sistemi, bu anlamda bir gösterge niteliğindedir. Ajansımız, yatırımcıların teşvik sisteminden en kolay ve en doğru şekilde yararlanabilmelerini sağlarken, diğer yandan en fazla katma değerin ve istihdamın sağlanmasını temin etmek üzere faaliyet göstermektedir. Bu kapsamda girişimcilere teşvik sistemi konusunda bilgilendirme yapılmakta ve dileyen girişimcilerle müracaat süreçleri birlikte yürütülmektedir.
Ajansımız, ölçek gözetmeksizin tüm yatırım fikirlerini aynı titizlikle değerlendirmekte ve bölgede yatırım yapmak isteyen girişimcileri detaylı şekilde bilgilendirmektedir. Bu çerçevede her yıl 400’ün üzerinde girişimci, yatırım fikirlerini hayata geçirmek için izlemeleri gereken yol ve yararlanabilecekleri devlet teşvikleri konularında yatırım destek ofisi uzmanlarımızdan bilgi talep etmektedir. Yatırımcıları doğru ve net şekilde bilgilendiren uzmanlarımız, gerektiğinde, kamu veya özel sektör olma durumu, yatırım konusu ve destek türüne göre ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirme yapabilmektedir.
Yurtdışı Pazarlarda Yeni Yatırım Fırsatlarına Yönelik Yatırımcılarımızı Bilgilendiriyoruz
Yurtdışında yerleşik köklü ve prestijli markaların satın alınması, ihracatçıların hedef pazara girişte avantaj kazanmalarını sağlamakta, rekabet güçlerini artırmakta ve sürdürülebilir ihracat artışına katkı sağlamaktadır.
Yurt dışı marka ve pazar araştırmaları ile firmalarımızın rekabet avantajı kazanmalarını ve pazara girişlerini kolaylaştırıyoruz. Sunduğumuz güvenilir marka ve pazar araştırmasıyla firmalarımızın sektöründe tanınan bir markayı satın alarak, bir şirketle birleşerek ihracatta öne çıkmalarını destekliyoruz. Bunun yanı sıra, hedeflenen ülkede iş yapma kültürüne yönelik yatırımcılarımızı bilgilendiriyoruz.
Yatırımlara Doğrudan Mali Destek Verdik
2021 yılına kadar olan dönemde özel sektöre yönelik doğrudan mali destek programları da uygulayan Ajansımız, 3 programda toplam 195 İşletmeye hibe destek sağlamıştır. Üretim kapasitesinin artırılması ve dış ticarete yönelik altyapının oluşturulmasına dönük uygulanan bu projeler ile bölgemizin üretim kapasitesi önemli ölçüde artmıştır.
Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik mali destek programı uygulamalarında, yine 2021 yılına dek, 159 altyapı projesi desteklenmiştir. Özellikle turizm altyapısına yönelik olan tasarlanan bu destek programları ile Ajansımız, Bölgesinde turizme destek olan öncü kuruluşlardan biri konumuna gelmiştir.
Güdümlü Proje Desteği ve Cazibe Merkezleri Destek Programı kapsamında nitelikli altyapı yatırım projelerinin desteklenmesine devam edilmektedir. Bu iki programda toplam 14 projeye destek olunmuştur. Ajansımızın kamu kurumlarına yönelik doğrudan destekleri sürmekte olup özellikle endüstriyel yatırımların, istihdamın ve katma değerin merkezi konumundaki organize sanayi bölgelerimizin geliştirilmesine yönelik adımlar atılmaktadır.
Pandeminin Getirdiği Dönüşüm İhtiyacıyla Harekete Geçtik
2020 yılında pandemi nedeniyle yaşanan gelişmeler, tüm birey ve kurumları bir değerlendirme yaparak mevcut koşulları gözden geçirmeye zorlamaktadır. Bu dönüşüm ihtiyacının dinamiklerini doğru algılayan ve geleceğe yönelik ihtiyaçların tespitini doğru yaparak hızla harekete geçen ülkeler ve bölgeler sağlıklı bireylere ve sağlıklı bir ekonomiye sahip olabilecektir.
Önümüzdeki süreçte, yapılan bu değerlendirmelerin ekonomik, sosyal, politik ve kültürel alanlarda köklü bir takım değişiklik ve yenilikler olarak karşımıza çıkması mümkündür.
IMF verileri incelendiğinde, pandeminin ekonomide yarattığı tahribatlardan birinin de tasarrufları eritmesi olduğu görülmektedir. Diğer yandan, talebin önemli ölçüde gerilediği, enflasyon, kredi faizleri ve döviz kurlarında yüksek oranlı artışların gerçekleştiği 2020 yılında, ülkemizde yatırıma ayrılan kaynakların önemli oranda artmasının öngörülüyor olması, olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.
Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı olarak, dünyadaki dengelerin değişmesine neden olan pandemi sürecinin bölgemize etkilerini değerlendirmek üzere analiz çalışmaları yapılmış ve mevcut akademik çalışmalara katkı sağlanmıştır. Çalışmalar yatırım ikliminin iyileştirilmesi ve desteklenmesi ile özellikle sanayi yatırımlarına öncelik verilmesi, yakından tedarik ve bölgesel iş birliğine daha fazla önem verilmesi, kamu-üniversite-sanayi iş birliğinde iletişim kanallarının açık tutulması, tarım ve gıdada sürekliliğin sağlanması ve teknoloji kullanımının artırılması, bölge KOBİ’lerin dış ticaret alanında eğitilmesi ve uluslararası pazarlara entegrasyonlarının sağlanması gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Bu önlemlerin Bölge olarak kriz sürecinin en kolay şekilde atlatılabilmesi için ilgili kurumlarca kısa ve orta vadede yürütülecek çalışmalara ışık tutabileceği değerlendirilmektedir.
- Çevrim içi etkinlikler, faaliyetler ve teknik destek programı sağlayarak bölgedeki işletme topluluklarımızı destekleyecek,
- Bölgenin sosyal ve ekonomik dayanıklılığını geniş kitlelere duyuracak,
- İç yatırımcılardan ve geniş bir girişimci portföyünden oluşan mevcut ağını aktif tutarak, yatırımların tamamlandığından ve sonuçlandığından emin olacak,
- Bölgenin tanıtımı adına fırsat olarak görülen etkinliklerde aktif olarak yer alacaktır.
Stratejinin 2. aşamasını ise «iyileşme» oluşturmaktadır. Bu dönemde Ajansımız;
- Bölgemizi hedef kitlelerimize tanıtmak için faaliyet alanlarımızda paydaşlarımızla olan güçlü iş birliğini sürdürecek,
- Bölge şirketlerini büyümek ve uluslararası ticarete hazırlamak üzere destekleyecek,
- Özellikle turizm alanında AB kaynaklı fonları bölgeye çekerek bölgenin turizmini hızla dönüştürecek,
- Dayanıklılık aşamasında birlikte çalıştığımız iç yatırımcıların pandemi sonrasına uyumunu hedefleyen çalışmalar yapacak,
- Bölge işletmelerinin yerli savunma sanayinin bir parçası olmalarını sağlayacak bağlantıları kuracak,
- Bölgede istihdam kalitesinin artırılması için özellikle mezuniyet sonrası işe alımlara odaklanarak staj programları yürütecek,
- Bölgemizi mümkün olan tüm platformlarda temsil ederek, sunduğumuz imkânları fiziksel ve sanal ortamlarda anlatacak,
Çok bölgeli etkinlikleri ve stratejik orta vadeli fırsatları takip edecektir.