KALKINMA AJANSLARI
Yatırım Promosyon ve Teşvikleri
Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Van, Bitlis, Hakkâri, Muş

Ajansımız, TRB2 Bölgesi’nin sosyal, ekonomik, çevresel ve kültürel kalkınmasına katkı sağlamak için bölgenin iş ve yatırım ortamının geliştirilmesini, yatırım fırsatlarının ülke içi ve dışında tanıtılmasını,  bölgeye yatırımcı çekilmesini, bölgedeki yatırımların artırılmasını ve  çeşitlendirilmesini hedeflemektedir. Bu hedefler dahilinde, bölgenin yatırımcılar için bir cazibe merkezi olması ve istihdamın artırılarak sosyoekonomik kalkınmanın hızlandırılması amaçlanmaktadır.

TRB2 Bölgesi sahip olduğu genç iş gücü, doğal zenginliği, sosyal, kültürel ve ekonomik altyapısı ile gelişime açık bir bölge olarak öne çıkmaktadır. Bölgemiz sahip olduğu 2,2 milyonun üzerindeki nüfusu ile dinamik bir iş gücü ve iç pazar, kara ve hava ulaşım imkanları ile pazara kolay erişim avantajı, zengin tarihi ve kültürel mirası ile yaşanabilir bir mekan, güçlü altyapı olanaklarıyla yatırıma elverişli bir ortam sunmaktadır. Bölgesel Teşvik Uygulaması’nda en avantajlı bölgede yer alması her geçen gün yatırımcıların bölgeye olan ilgisini artırmaktadır.

Yatırımların sektörel dağılımları incelendiğinde Bölgemiz emek yoğun sektörler (tekstil, çağrı merkezi), plastik, demir-çelik, mobilya, yapı malzemeleri, gıda, tarım-hayvancılık ve hizmetler sektörlerinde yoğunlaşmış olup yenilenebilir enerji, madencilik, turizm, sektörlerinde gelişime açık güçlü bir potansiyel taşımaktadır.

Bölgemiz, Türkiye’nin ve Avrupa’nın Asya’ya açılan kapısı konumundadır. Orta Doğu, Kafkaslar ve Orta Asya’nın kesiştiği bölgede yer almaktadır. 2 saatlik uçuş mesafesinde 180 milyon kişilik pazarı içeren 21 ülkeye ulaşılmaktadır. TRB2 Bölgesi Doğu ile Batı arasında ana ulaşım koridoru üzerinde yer almaktadır. Sahip olduğu stratejik konumu itibarıyla İran, Irak, Ermenistan ve Azerbaycan ile olan ticarette önemli bir üs konumundadır. 500 km’lik mesafede 6 ülke yer almaktadır. Bu ülkeler İran, Irak, Suriye, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan’dır.

TRB2 Bölgesi ihracatının temel bileşeni imalat sanayii olup ihracatı yıllar itibarıyla istikrarlı bir şekilde yükselmektedir. İmalat sanayiini sırasıyla tarım, ormancılık ve madencilik takip etmektedir. Bölgeden yapılan ihracatta İran, Irak, Çin Halk Cumhuriyeti ve Almanya öne çıkarken ithalatta İran, Yunanistan, Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti ve Almanya ilk sıralarda yer almaktadır. Ürün grupları bazında en fazla metal cevherleri, cüruf ve kül, silah ve mühimmat, ağaç ve ahşap eşya ile odun kömürü ihraç edilirken; mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar, demir, çelik ve gıda maddeleri ithal edilmektedir. TRB2 Bölgesi’nde ikisi Irak ve diğer ikisi de İran’a açılan toplamda dört kara hudut kapısı mevcuttur. Bunlar; Irak’a açılan Çukurca-Üzümlü ve Şemdinli-Derecik sınır kapıları  ile İran’a açılan Saray-Kapıköy ve Yüksekova-Esendere sınır kapılarıdır. Türkiye genelinde sınır ticareti kapsamında 12 il olmakla beraber sadece 4 ilde Sınır Ticaret Merkezi (STM) vardır. Bu merkezlerden ikisi (Esendere ve Kapıköy Sınır Ticaret Merkezleri) TRB2 Bölgesi’nde yer almaktadır.

Bölgemizde asgari 500.000 TL sabit yatırım tutarına sahip yatırımlar, Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi yatırıma katkı oranı, sigorta primi işçi ve işveren payları, gelir vergisi stopajı, yatırım yeri tahsisi, faiz desteği ve bina-inşaat harcamasında KDV iadesi desteklerinden yararlanmaktadır.

  • Bölgemiz nüfusunun % 30’unu 15-29 yaş arasındaki bireyler oluşturmaktadır ve ortanca yaş 22,4 yıl ile Türkiye ortalamasının 10 yaş altındadır. Bölgemiz beşeri sermaye açısından dinamik ve genç bir iş gücüne sahiptir.
  • Bununla birlikte Bölgemiz, sahip olduğu  sanayi siteleri ve bölgeleri, tekstilkent, iş ve teknoloji geliştirme merkezleriyle yatırımcılara güçlü ortak kullanım alanlarından faydalanma imkanı sunmaktadır.
  • İran’a açılan Esendere (Hakkari) ve Gürbulak (Ağrı) sınır kapıları Van’a üç saat mesafede yer almaktadır. Ayrıca, Hakkari üzerinden Irak’a açılan Üzümlü ve Derecik sınır kapıları Bölgemizin ekonomik potansiyelini güçlendirmektedir.
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen bölgesel teşvik uygulamasında 6. Bölge’de yer alan Bölgemiz yatırımcılara en avantajlı teşvikleri sunmaktadır.
  • TRB2 Bölgesi’nde öne çıkan faaliyet kollarında ve bölge açısından ihracat potansiyeli taşıyan ürünlerin üretildiği sektörlerde ürün geliştirme, verimliliği artırma, ürün çeşitliliğini ve kalitesini yükseltme konularına yönelik proje üretimi teşvik edilmektedir.
  • Bölgemiz zengin maden kaynakları (pomza, perlit, mermer, çinko, çimento ham maddeleri vb.), biyogaz, güneş enerjisi,  jeotermal enerji ve turizm alanlarında yatırım yapmak isteyen yatırımcılara eşsiz  kaynaklar  sunmaktadır. 

Ajansımız, faaliyete başladığı 2009 yılından günümüze girişimcilik, yatırım altyapısının geliştirilmesi ile kurum ve işletmelerin teknik kapasitelerin artırılmasına yönelik çeşitli programlar yürütmektedir. Bu kapsamda,   2009-2020 yılları arasında, bölge sanayisinin gelişimine katkı sağlayan toplam 100’den fazla projeyi hayata geçirmiştir.

Bölgemizin yatırım potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik Güneş Enerjisi İhtisas Endüstri Bölgesi, Van Erciş Tarıma Dayalı İhtisas Sera Organize Sanayi Bölgesi ile Tekstil ve Hazır Giyim  Organize Bölgesi’nin kurulmasına yönelik çalışmalarımız devam etmektedir.

Tekstilkent, Tekstil ve Hazır Giyim Organize Sanayi Bölgesi Kuruyoruz

Ajansımız desteğiyle, Van ve Muş’ta Tekstilkent projeleri hayata geçirilmiş olup, yaklaşık 3.500 kişi istihdam edilmektedir. Tekstilkentlerde çalışanların % 65’ini  kadınlar oluşturmaktadır. 

Van’da Tekstil ve Hazır Giyim OSB Projemiz tamamlanmış olup toplam 42 parselde 15.000 kişilik yeni istihdam hedeflenmektedir.

 

Muş Alpaslan 2 Barajı Projesi

Muş ili 8.169 km2’lik bir yüz ölçümüne sahip olup bunun 2.800 km2’si ovalardan oluşmaktadır. Nitekim Muş Ovası 1.650 km2’lik yüz ölçümü ile Türkiye’nin en büyük 3. ovası konumundadır. Ayrıca toplam arazi varlığının % 46’sının mera ve çayır olması, hayvancılığın gelişimi ve hayvancılık potansiyeli açısından çok önemlidir. Muş Alparslan 2 Barajı ile tam kapasitede yıllık 862 milyon 270 bin kWh elektrik enerjisi üretilecek ve Muş Ovası'nda 78 bin 210 hektar arazi suyla buluşturulacaktır.

 

Nemrut Krater Gölü’nü Ulusal ve Uluslararası Alanda Tanıtacağız

Nemrut Kalderası turizm değeri bakımından eşsizdir. Türkiye’nin en büyük krateri olan Nemrut, her yıl daha fazla ziyaretçiyi bölgeye çekmektedir. 2010 yılında Avrupa Seçkin Destinasyonlar listesinde yer alan Nemrut Krater Gölü’nün turizm sektörüne kazandırılması amacıyla Ajansımız, Bitlis Nemrut Dağı ile Adıyaman Nemrut Dağı arasında bisiklet turu, sosyal medya platformlarından tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri gibi çalışmalar gerçekleştirecektir.

 

Derecik’te Sera Bahçeleri Kuruyoruz

Bölgemizin en güney ucunda bulunan ve iklimi Akdeniz’e benzeyen Derecik ilçemizi seracılık merkezi yapmak için çalışıyoruz. Derecik İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile yapılan güdümlü proje sözleşmesi çerçevesinde 30 adet sera kuruyoruz.

 

Bölgenin iş ve yatırım ortamını tanıtmak ve  yatırımcı çekmek amacıyla iş ve yatırım ortamına ilişkin analiz, rapor ve strateji çalışmaları yapıyoruz. Bu kapsamda sektörel analiz raporları, mevcut durum analiz çalışmaları ve fizibilite çalışmaları yapıyoruz. Hazırladığımız çalışmaları potansiyel yatırımcılarla buluşturuyoruz.

Yatırımcılara yönelik:

  • Sempozyumlar, çalıştaylar ve bilgilendirme toplantıları düzenliyoruz,
  • Ulusal ve uluslararası fon kaynakları ile devlet destekleri hakkında ücretsiz danışmanlık sağlıyoruz,
  • E-ihracat, e-ticaret, dijital pazarlama, dış ticaret, kurumsallaşma alanlarında eğitimler ve yönetim danışmanlığı hizmetleri sunuyoruz,
  • İş insanları eşleştirme organizasyonları düzenliyoruz,
  • Yatırımlarda yatırım öncesi, yatırım aşaması ve işletme dönemlerinde yaşanabilecek sorunlara çözüm üretiyoruz,
  • İzin ve ruhsat işlemlerinde mevzuatın da vermiş olduğu yetkiyle aracılık yapıyoruz,
  • Yatırımcı talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda diğer ilgili faaliyetleri gerçekleştiriyoruz.

Yerelde Yatırım ve İş Ortamını İyileştirmek için Çalışıyoruz

Ajansımız Bitlis, Hakkari, Muş ve Van Yatırım Destek Ofisleri çözüm odaklı bir yaklaşım çerçevesinde yatırımcılarımızın her zaman yanındadır. Bölgemizde istihdam olanaklarının geliştirilmesi amacıyla yeni yatırım altyapıları oluşturuyor ve yatırımcılarımıza tahsis ediyoruz. Yatırımcıların yatırım ve işletme dönemlerinde yaşadıkları sorunları, mevzuatın da vermiş olduğu yetkiyle tek elden çözüme kavuşturuyoruz. Ar-Ge ve tasarım, nesiller arası farklılıkların yönetilmesi, müşteri ilişkileri yönetimi, kurumsal kaynak planlaması, finansal destekler, dış ticaret, verimlilik, yalın üretim, enerji verimliliği ve inovasyon yönetimi alanlarında danışmanlık hizmetleri sağlıyoruz. 

Van Jeotermal Enerjiye Dayalı Tarım İhtisas Sera Organize Sanayi Bölgesi’ne Kavuşuyor

Van ili Erciş ilçesinde kurulması planlanan Jeotermal Enerjiye Dayalı Tarım İhtisas Sera Organize Sanayi Bölgesi Projesi kapsamında, Ajansımız tarafından jeotermal enerji potansiyelinin araştırılması için bir jeofizik etüt çalışması yapılmış ve rapor hazırlanmıştır. Projenin jeotermal kaynak sondaj çalışmaları için Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü ile işbirliği yapılmıştır. Projede, 1. ve 2. etap halinde toplam 1000 (500+500) dekar alanda altyapısı hazır en az 25 dekar alana sahip 40 adet parselin yatırımcılara tahsis edilmesi planlanmıştır. Orta vadede ilin sebze ihtiyacı büyük oranda karşılanacak ve piyasada ihtiyaç fazlası ürünler iç ve dış pazara satılabilecektir. Bölgenin jeotermal enerji kaynaklarının ekonomiye kazandırılmasını, bölge dışından temin edilen gıda ihtiyacının tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgesindeki seralardan yıl boyunca karşılanmasını ve ihtiyaç fazlası ürünün çevre illere ve yakın ülkelere ihraç edilmesini amaçlamaktayız. Jeotermal alanlar bakımından potansiyeli yüksek olan Bölgemizde jeotermal enerjinin farklı kullanım alanlarını araştırıyor, ilgili alanlarda fizibiliteler hazırlıyor ve bunları yatırım yapma potansiyeli olan yatırımcılarla paylaşıyoruz.

 

 

 

 

Muş Tarihi Murat Köprüsü ve Çevresini Turizme Kazandırıyoruz

Ajansımız desteğiyle, Muş ilimizin en önemli tarihi ve turistik mekanlarından bir tanesi olan tarihi Murat Köprüsü ve etrafının daha cazip hale getirilmesi, sosyal ve ekonomik faaliyetlerin daha da artırılması amacıyla 2019 yılında uygulamasına başlanan güdümlü proje kapsamındap 1. etapta macera park alanı, sessiz bahçe, sosyal tesis alanı, kutlama alanı, sanat temalı park, lale bahçesi ve yöresel ürün üretim alanı oluşturulacaktır.

 

Ahlat’ta  Meyve Bahçeleri Kuruyoruz

Van Gölü Havzası’nın meyvecilik potansiyelini desteklemek için Ajansımız, Bitlis’in Ahlat ilçesinde kapama elma bahçeleri kuruyor. Sertifikalı fidan temini ve dikimi, bahçe içi sulama sistemi ve bahçenin etrafının çevrilmesi işlemleri yapılarak asgari 20, azami 30 dekar büyüklüğünde 50 adet kapama elma bahçesi kurulacak. Bahçelerde yöreye uygun ve pazar payı yüksek olan kaliteli elma çeşitleri yetiştirilecektir. Bahçelerin kurulum ve bakım aşamalarında mevsimlik olarak 150 kişiye ek istihdam sağlanacak. Ayrıca, proje kapsamında uygulamalı eğitimler ve teknik geziler gerçekleştirmeyi planlamaktayız.

Hakkari’yi Kış Turizmi Merkezine Dönüştürüyoruz

Ajansımız ve Hakkari İl Özel İdaresi iş birliği ile kurulan Mergabütan Kayak Tesisi ile ilimiz kış turizminde yeni bir merkez olmaya hazırlanıyor. Hakkari'nin Mergabütan Yaylası'ndaki kayak merkezi, dörtlü telesiyej ve 3 bin 500 metreye çıkarılan yeni pist uzunluğu ile yurt içinden ve dışından gelecek olan kayak tutkunlarına ev sahipliği yapacak. İl dışından gelen kayak tutkunları için yapımına başlanan 4 yıldızlı otelin inşaatı ise devam etmektedir.

Muş Merkez ve Bulanık İlçesi Soğuk Süt Zinciri  Projesini Başarı ile Yürütüyoruz

Tarım ve hayvancılık yönünden önemli bir potansiyele sahip olan Muş ilimizin bu alandaki üretim ve verimliliğini artırmak amacıyla Ajansımız ve DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı iş birliği ile Soğuk Süt Zinciri Projesi 2020 yılı Temmuz ayı itibarıyla hayata geçirilmiştir. Bu kapsamda, Muş Merkez’de 17 köyde; Bulanık’ta ise ilçe merkezi, 6 belde ve 1 köyde olmak üzere 24 lokasyonda süt toplama üniteleri kurulmuştur. Projemiz toplamda 2,6 milyon TL bütçeli olup soğuk süt zinciri projesi ile sütün hijyenik ve kaliteli bir şekilde sanayiye aktarılması sağlanarak üreticilerimizin daha fazla ve sürekli gelir elde etmesini sağlayacak model bir kırsal kalkınma projesidir.

Bitlis Büryan Kebabına Coğrafi İşaret

Coğrafi işaretli bir ürün olan Bitlis büryan kebabı, Bölgemizde yaygın olan meşe ormanlarında otlatılan erkek keçi etinden yapılıyor. İlkbahar ve sonbahar mevsimleri arasında sadece kaya tuzu ile kuyulardaki buharla pişirilen büryan, sofralara üzüm eşliğinde getiriliyor. Oluşturacağımız komisyon ile pişiriliş ve sunuş tarzıyla Siirt büryanından farklı olan Bitlis büryanının tanıtımını gerçekleştireceğiz. Ekonomik değeri olan diğer ürünlerle ilgili coğrafi işaret çalışmalarını ise özenle  sürdürüyoruz.

Tuşba Fuar ve Kongre Merkezi ile Ulusal ve Uluslararası Tanıtım Gerçekleştiriyoruz

KOBİ’lerin, STK’ların ve diğer kuruluşların tanıtım, eğitim, danışmanlık, pazarlama, sosyal etkinlik, teknik destek ve iletişim gibi birçok alandaki faaliyetlerine katkı sağlamak üzere Van ve çevre illerin ihtiyacına cevap verebilecek nitelikte bir fuar ve kongre merkezi ile 2016 yılından günümüze tanıtım faaliyetleri sürdürülmektedir.