Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan «İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması» çalışmasına göre, Ajansımızın faaliyet gösterdiği Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli illerini kapsayan TRB1 Bölgesi ülkemizdeki 26 düzey-2 bölgesi arasında 20. sırada yer almıştır. Sosyal ve ekonomik gelişmişlik düzeyinin ortaya koyulduğu çalışmada Elazığ 42., Malatya 44., Tunceli 59. ve Bingöl 71. sırada yer almıştır. Bölgemizdeki illerden sosyal gelişmişlik anlamında Elazığ ve Malatya’nın göreceli olarak Tunceli ve Bingöl’e göre öne çıkmaktadır. TRB1 Bölgesi’nde önümüzdeki yıllarda uygulanacak projelerle sosyal gelişmeye katkı sunacak önemli adımlar atılacaktır.
TRB1 Bölgesi illeri, sosyal içerme ve sosyal uyum perspektifinde nitelikli insan kaynağı, göçle gelen nüfusun çalışma kültürüne yatkınlığı ve sosyal kapsayıcılık ile birlikte değerlendirildiğinde; Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan düzey-2 bölgelerine göre daha avantajlı konumdadır. Mesleki eğitim ve sosyal faaliyetleri bir arada ele alan, hem kurumsal kültüre hem de proje altyapısına sahiptir. Bu doğrultuda özel sektör tarafından uygulanan yatırımların da sosyal içerme başlığını kapsadığı gözlemlenmektedir.
TRB1 Bölgesi’nde Elazığ; Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi’ne göre Doğu Anadolu Bölgesi’nin en gelişmiş ilidir, Malatya ise 2. sırada yer almaktadır.
Bölgede genel olarak kentsel nüfus yoğunluğu fazladır. Bu durum özellikle büyükşehir ve merkez ilçe belediyelerinin gelecekte sağlayacakları hizmet alanlarını ve kapsamını belirlemeleri gerektiğine işaret etmektedir. Büyüyen bir nüfus için su, atık hizmetleri ve ulaşım gibi temel ve önemli işlevlerin çok dikkatli ve ekolojiye zarar vermeyecek bir şekilde planlanması, bölge kentlerinin yaşanabilirliğini artıracak ve dolayısıyla nitelikli işgücünün tercih ettiği yerler haline gelmesine yardımcı olacaktır.
Bölgede bulunan beş üniversite bölgesel ve ulusal alanda öğrencilerin tercih ettiği üniversitelerdir. Yüksek genç nüfus ve yükseköğretime verilen önemin artması ve yükseköğretimin istihdam edilebilirliği kolaylaştırması nedeniyle gelecekte yükseköğretime olan talebin artması beklenmektedir. Üniversitelerin bulundukları illerin ekonomisine ve sosyal hayatına yaptığı katkılar göz önüne alındığında TRB1 Bölgesi’nin mevcut yükseköğretim altyapısının sosyal içermeye yönelik önemli fırsatlar sunduğu bilinmektedir.
TÜİK Nüfus ve Konut verilerine göre, engelli bireyler Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 6,5’ini oluşturmaktadır. TRB1 Bölgesi nüfusunun yaklaşık yüzde 8,5’i engelli bireyler olup, bu oran ülke ortalamasının üzerindedir. Bu bireylerin kentsel alanlarda hizmetlere erişimi için kentsel altyapı faaliyetlerinde engelli dostu yapılaşmalara önem verilmelidir. Erişim kolaylığının yanı sıra, engelli bireylerin üretken ve sosyal bireyler olması için özel merkezler kurulmalı, girişimcilik ve mesleki eğitim programları uygulanmalıdır. Başta Bingöl ve Tunceli’de olmak üzere, TRB1 Bölgesi kentsel merkezlerinde engelli dostu bir yaklaşıma ihtiyaç vardır.
TRB1 Bölgesi’nde Ajansımız tarafından yapılan sosyal analiz çalışmaları sonucunda tespit edilen sosyal sorunların çözümüne yönelik yerel dinamikleri harekete geçirerek; yoksulluk, göç ve kentleşmeden kaynaklanan sorunları gidermek, değişen sosyal yapının ortaya çıkardığı ihtiyaçlara karşılık vermek, toplumun dezavantajlı kesimlerinin ekonomik ve sosyal hayata daha aktif katılmalarını sağlamak, istihdam edilebilirliği artırmak, sosyal içermeyi, sosyal girişimciliği ve yenilikçiliği desteklemek ve sosyal sorumluluk uygulamalarını yaygınlaştırmak amacıyla SOGEP (Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı) kapsamında geliştirilen ve uygulanan projelerle müdahalelerde bulunulmaktadır.
Dezavantajlı Kesimleri İşgücü Piyasasına Entegre Ediyoruz
Ajansımız tarafından tasarlanan proje AB “İstihdam, Eğitim ve Sosyal Politikalar Sektörel Operasyonel Programı” kapsamında bölgemizde uygulanacaktır. Proje hedef grubunda yer alan yoksul kadın ve gençler, eski hükümlüler, denetimli serbestlik altındakiler, eski bağımlılar ve benzeri dezavantajlı kesimlere yönelik mesleki ve kişisel gelişim eğitimleri, kariyer ve psikolojik destek danışmanlığı, kurumsal kapasitenin artırılmasına yönelik eğitimler, teknik geziler ve araştırma çalışmaları gerçekleştirilecektir.
Sosyal Dışlanmaya Maruz Kalan Bireylerin Toplumla Bütünleşmesi için Çalışıyoruz
2020 yılı SOGEP kapsamında uygulanacak proje ile sosyal dışlanmaya maruz kalan fert ve grupların; ekonomik ve sosyal hayatta yer almalarına engel olan faktörlerin ortadan kaldırılması ve hayat seviyelerinin toplumda kabul edilebilir bir düzeye getirilmesi, toplumla bütünleşmelerinin sağlanması amaçlanmaktadır. Mesleki eğitim, çocuk oyun alanı, kütüphane, kodlama atölyesi, seminer salonu ve yönetim birimi şeklinde sosyal dışlanmaya maruz kalan insanların ve deprem sonrası evini kaybeden ailelerin yaşadığı Ataşehir Mahallesi Bizmişen TOKİ mevkiinde oluşturulacak sosyal hanelerle; kadınların mesleki eğitim becerilerinin geliştirilmesi, çocukların kreş ve kodlama atölyesi ile nitelik kazanması ve gençlerin verimli vakit geçirebilmesi için değişen sosyal problemlere ve yere göre farklılaştırılabilecek bir mekân ve aktivite alanı kazandırılacaktır.
Bölgemizin Sosyal Girişimci Potansiyelini Dezavantajlı Kadınlarımıza Mesleki Bilgi ve Beceri Kazandırarak Yükseltiyoruz
Battalgazi Belediyesi tarafından uygulanan 3K - KADINIM, KAZANIRIM, KALKINIRIM projesiyle; köyden göç ederek gelen, yoksulluk ile mücadele ederek hayatını kazanmaya çalışan dezavantajlı kadınların, verilen eğitimler ile sosyal hayata, mesleki bilgi ve becerileri geliştirilerek istihdama katılımları, farkındalık ve bilinçlenme eğitimleri ile bölgenin sosyal girişimci potansiyeli artırılarak kadın istihdamına katkı sağlanmaktadır.
Fırat’ın Çocuklarını Geleceğin Makerları Haline Getiriyoruz
Proje ile dezavantajlı gençler, girişimciler ve öğrenciler için Fırat Üniversitesi’nde ar-ge, inovasyon ve yeni nesil maker merkezini kurduk. Merkezden faydalananların, nesnelerin interneti, büyük veri, otonom robotlar, CAD/CAM destekli modelleme gibi üst düzey endüstri 4.0 eğitimlerini vererek yazılım sektöründe istihdam edilebilme olanaklarını artırmayı hedefliyoruz.
Nitelikli İşgücü İle Gelişen TRB1
Fiziksel Tasarım ve Beceri Atölyeleriyle Çocuklarımızı Çekirdekten Yetişiyoruz
Malatya İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile birlikte uyguladığımız “Beceri Temelli Öğrenme Kültürünün Geliştirilmesi” projesi ile Malatya’da yer alan dokuz ilçede temel eğitim düzeyindeki okullarımızda öğrencilerin çok yönlü gelişimine katkı sağlamak için fiziksel tasarım ve beceri odaklı atölyeler oluşturarak yöre halkının istifadesine sunduk.
Tunceli İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile birlikte yürüttüğümüz Bir “TuTaM” İnovasyon: Tunceli Tasarım Merkezi projesiyle, Tunceli’de 4 adet tasarım beceri atölyesi ve 3 adet bilişim ve yapay zeka atölyesi kuruyoruz. Bu atölyelerde uygulanan eğitimler sonunda gençlerimizi özgün tasarımlarını yapabilecekleri ve gelir elde edebilecekleri imkâna kavuşturuyoruz.
Genç İşsizliği Azaltıyor, Tarımda Niteliği Artırıyoruz
İşsizsen Gel Bakalım, Seni Bekliyor Tarım Projemiz ile Tunceli genelinde 18-45 yaş aralığındaki işsiz gençlere ceviz, örtü altı sebze, organik kuru fasulye ve nohut yetiştiriciliği ile arıcılık eğitimleri verdik. Eğitimler, teorik ve pratik olarak iki aşamalı gerçekleşmiş olup, başarılı kursiyerler sertifikalandırılması sağlandı. Eğitim alan kursiyerlerin tarımsal üretimde bulunmalarını teşvik etmek amacıyla belli sayıda kursiyere kapama ceviz bahçesi, kurulu sera, arılı kovan ile arıcılık malzemeleri ve tohumluk ile sertifika desteği veriyoruz. Proje ile Tunceli’deki genç işsizliği azaltarak gençlerin tarım sektöründe istihdam edilmesini sağlayacağız
Süt Toplama Merkezleriyle Kırsalda Yaşayan Halkımızın Gelirini Artırıyoruz
2020 Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı kapsamında desteklediğimiz “Sütün Bereketiyle Kırsal Kalkınma” Projesiyle, Bingöl’de sağmal büyükbaş sayısının yoğun olduğu 10 köyde kaliteli ve sağlıklı süt elde edilmesi amacıyla eğitimler düzenliyor; süt üretim standartlarının geliştirilmesi ve elde edilen çiğ sütün sağlıklı şartlarda toplanması, süt işleme tesislerine hijyenik şekilde nakledilebilmesi için uygun ısıya soğutulması ve depolanması için 10 adet süt toplama merkezi kuruyoruz. Bu sayede, sütte bozulmalara bağlı olarak yaşanabilecek ürün kayıplarını önlüyor ve çiğ sütün pazarlanması ile ilgili sorunların çözülmesini sağlayarak çiftçimizin kazancını güvence altına alıyoruz.
Dağ Sarımsağını Dar Gelirliye İstihdam Kapısı Haline Getiriyoruz
Proje ile Tunceli’de doğal ortamda yetişen, endemik, ekonomik değeri yüksek ve coğrafi işaretli Tunceli Sarımsağının tarla koşullarında sürdürülebilir üretimi sağlamayı hedefliyoruz. 20 dekarlık alanda kurduğumuz sarımsak üretim merkezinde ekim işlemleri 2020’de gerçekleştirilirken 13 işsiz kişinin proje sayesinde istihdamı sağlandı. Üretim merkezinde üretilen kıskaların %35’i ekim yapmak isteyen yoksul çiftçilere bedelsiz verildi. Sofralık olarak hasat edilen sarımsakların satışından elde edilen gelir ile üretim merkezinin sürdürülebilirliği sağlanmaktadır. Proje ile tarım sektöründeki istihdamın artırılmasına katkı sunmaya devam ediyoruz.