KALKINMA AJANSLARI
Tarım ve Kırsal Kalkınma
Serhat Kalkınma Ajansı Kars, Ağrı, Ardahan, Iğdır

Ajansımız, tarımsal faaliyetleri ile ön plana çıkan ve kırsal nüfusunun büyük bir çoğunluğu tarım sektöründe istihdam edilen illerimizde; tarımsal üretimde verimliliği, yenilikçi uygulamaları, örgütlenmeyi, tarıma dayalı sanayiyi geliştirmeyi, kırsal alanda ekonomik çeşitlenmeyi ve katma değer artışı yoluyla kırsal kalkınmayı destelemeyi hedeflemektedir.

Serhat Kalkınma Ajansı olarak, kimliğimizin, tarihimizin, değerlerimizin ve  bağlarımızın gözle görülen en iyi  örneği olan yöresel ürünlerimizin nesiller boyu yaşamasını ve bölgemize katma değer olarak yansımasını hedeflemekteyiz. Bu yüzden, kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi yönünde yerel koşul ve imkânlara dayalı olarak mikro girişimciliği desteklemek, yöresel ürünlerin pazarlanmasına yönelik yapıları güçlendirmek, yerele özgü ürünlerin üretimini destekleyerek katma değer artışı sağlamak ve bu alandaki örgütlenme kültürünü geliştirebilmek en temel gayelerimizdendir.

Tarım ve hayvancılık sektörü bölgemizin temel geçim kaynağıdır. Bu sektörün temel geçim kaynağı olmasında bölgenin coğrafi yapısı, iklimsel özellikleri ve endüstriyel kirlilikten uzak doğası gibi birçok etmen etkili olmuştur. Yükseklik ve zengin bitki örtüsü  bölgenin, onlarca endemik bitki türünü bünyesinde barındırmasına, tıbbi ve aromatik bitki bakımından güçlü olmasına, et ve süt kalitesinin yüksek olmasına ve lezzeti ile diğerlerinden farklılaşan bal çeşitlerinin ortaya çıkmasına olanak sunmuştur. Tüm bu olanaklar sayesinde Ağrı ili bölgenin en büyük küçükbaş hayvan yetiştiricisi, Kars ve Ardahan illeri bölgenin en büyük et, süt ve bal üreticisi, Iğdır ili ise bölgenin en büyük meyve ve sebze tedarikçisi rolünü üstlenmiştir.

Tarım sektöründe sahip olduğu potansiyele ek olarak bölge ekonomisine farklı bir dinamizm katan yöresel ürünler, markalaşma yolunda önemli bir mesafe kat etmiştir. TRA2 Bölgesi illerinde şuana kadar 13 adet ürün coğrafi işaret tesciline hak kazanmış olup coğrafi işaret tesciline aday olabilecek ürünlerin tespit edilmesi ve tescil sürecinin başlatılması için paydaşlarla birlikte yıllardır birçok alanda çalışmalar yürütülmüştür. Bölgemizin yöresel ürünleri, tescil, standardizasyon, üretim, satış, pazarlama ve markalaşma gibi birçok noktada desteklenerek  bölgenin rekabet gücünün artmasına katkıda bulunmuştur.

Gravyer peynirini özel kılan şey yaklaşık 17 kg sütten 1 kg gravyer peyniri üretilebilmesi, hayvanların yüksek kuşakta otlatılması ve üretim için ideal yağ oranının %4 gerekliliğidir. Belirtilen yağ oranı ancak Mayıs ve Temmuz ayları arasında elde edilebildiğinden yapımı ustalık isteyen oldukça hassas bir iştir.

BÖLGE EKONOMİMİZ

  • Bölgemiz, temel ekonomik  faaliyet alanı tarım ve hayvancılık  olan, kırsal nüfusun görece fazla olduğu ve çalışan nüfusun önemli bir kısmının tarım sektöründe istihdam edildiği bir bölgedir.
  • İllerimiz, verimli tarım arazileri ve hayvancılığa uygun coğrafyasıyla hayvansal ve bitkisel üretimde geniş ve kaliteli bir ürün yelpazesine sahiptir.
  • Bölgemizde geleneksel üretim metotlarının yaygın bir şekilde kullanılıyor olması bu alanda modernizasyonun teşvik edilmesini gerekli kılmaktadır.
  • Son yıllarda bölge turizminin canlanması yöresel ürünlerin çeşitlenmesini ve ekonomik bir değer olarak konumlanmasını sağlamıştır.
  • Kars kaşarı, Ardahan Çiçek Balı, Badele Elması, Posof fasülyesi, Kağızman elması, Iğdır kayısısı, Damal bebeği, Kars el halısı, Kars balı gibi tarımsal ve yöresel ürünlerimiz coğrafi işaret tesciline hak kazanırken Kars kavılca bulguru, Hanak tel peyniri, Ardahan kavılca buğdayı, Ağrı geven balı, Iğdır beyaz üzümü, Iğdır Patlıcan reçeli ve Ardahan kazı gibi ürünlerimizin coğrafi işaret tescil süreçleri devam etmektedir. Bölgede tescile konu olabilecek farklı birçok ürün bulunmaktadır.

Ajansımız faaliyet gösterdiği günden bu yana bölgemizde hayvancılık işletmelerinin yaygınlaştırılması, girişimcilik kültürünün geliştirilmesi ve sektörün rekabet gücünün artırılması için çok sayıda destek programı uygulamıştır. Bu kapsamda 2010-2020 yılları arasında özellikle büyükbaş hayvancılık işletmeleri desteklenerek kırsal ekonominin gelişmesine katkı sunabilecek nitelikteki yüzlerce proje hayata geçmiştir. Ajansımız tarafından desteklenen tarım ve kırsal kalkınma odaklı örnek projelerden bazıları aşağıdaki gibidir:

Süt ürünleri denilince akla ilk gelen yerlerden birisi olan bölgemizde , süt işleme tesislerinde kapasite artışını, verimliliği, ürün çeşitlendirmeyi, tanıtım ve markalaşmayı güçlendirecek onlarca proje desteklenerek işletmelerin rekabet gücü artırılmıştır.

Kafkas Arı Konağı
Bu proje ile Ardahan Çiçek Balını  farklılaştıran Kafkas arı ırkının gen kaynağının korumasına katkı sağlayarak Ardahan arıcılık sektörünün üretim kapasitesini ve kalitesinin artırmak, tanıtım ve pazarlama altyapısını geliştirmek suretiyle ilin ekonomisine katkı sağlamak amaçlanmaktadır.

Kafkas Arı Konağı’nda Ardahan çiçek balının kontrol ve analizlerinin uygun şartlarda yapılarak kalite standardının korunması sağlanacaktır. Polen, propolis, arı sütü, ana arı, arı zehri gibi diğer arı ürünlerinin üretimi yaygınlaştırılacaktır. Apiterapi ürünlerinin geliştirilmesi, üretilmesi ve pazarlanması sağlanarak, Ardahan ili arıcılık sektöründe katma değer oluşturulacaktır.

Iğdır Hayvan Hastanesi Projesi
Özellikle küçükbaş hayvan varlığıyla önemli  bir potansiyel arz eden Iğdır ilinde ıslah çalışmalarını yürütmek, hayvan ölümlerinin ve hayvan ölümlerinden kaynaklanan ekonomik kayıpların önüne geçebilmek amaçlanmıştır. Bu hastaneden faydalanmak üzere çevre illerden ve Nahçıvan’dan talepler gelmektedir.

Ajansımız, bölgenin sahip olduğu kırsal değerlerle üretkenlik, verimlilik ve refah düzeyinin artırılması amacıyla 2021 yılından itibaren Kırsal Ekonominin Geliştirilmesi Sonuç Odaklı Programı’nı uygulamaya başlamıştır.

Kırsal Ekonominin Geliştirilmesi Sonuç Odaklı Programı ile;

•Bölgeye ait yöresel, tarımsal ve hayvansal ürünler ile el sanatları ürünlerinin; üretimlerinin teşvik edilmesini, tanıtımının ve markalaşmasının sağlanmasını,
•Tarım ve hayvancılık ürünlerinin katma değerinin artırılmasını, üretim yapan işletmelerin insan kaynakları kapasitesinin güçlendirilmesini,
•Kırsal ekonomide  ortak iş yapma kültürünün güçlendirilmesini; kadın ve genç girişimciliğinin, kooperatifçiliğin ve üretici birliklerinin geliştirilmesini hedefliyoruz.

 

Program kapsamında beşer ve onar yıllık planlar yaparak kırsal ekonomiye katkı sunabilecek projelerin, faaliyetlerin, araştırma çalışmalarının ve organizasyonların hayata geçirilmesini sağlayacağız. Bu süreçte paydaşlarımızla işbirliği yaparak ortak çalışmalar gerçekleştireceğiz.

KADIN GİRİŞİMCİLERİMİZİ DESTEKLİYORUZ

Bölgemizin emekçi kadınlarını ekonomik hayatın her alanında görmek, ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarını desteklemek ve işbirliği yapma kültürlerini geliştirmek üzere kooperatifçilik, dijital pazarlama, yönetişim ve iletişim gibi konularda eğitiyoruz. Bu eğitimleri alan kadınlarımızı diğer illerdeki iyi uygulama örnekleri ile tanıştırarak kadın girişimciliğini destekliyoruz.

ÖRNEK ÜRETİCİLER YETİŞTİRİYORUZ

Tarım ve hayvancılığın simgesi olan bölgemizde küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapan çiftçilerimizi soğuk zincir, hayvan besleme, ırk ıslahı ve hayvan refahı gibi konularda bilinçlendirerek et ve süt üretiminde verimi artırmayı ve tarım sektöründen elde edilen geliri yükseltmeyi hedefliyoruz

ARICILIK İŞLETMELERİMİZİN KAPASİTELERİNİ GÜÇLENDİRİYORUZ

Endüstriyel kirlilikten uzak doğamızda onlarca bitkinin özünden elde edilen ve tescillenen ballarımızı ve diğer arı ürünlerimizi iç ve dış pazara sunabilmek ve tüketicileri bu eşsiz değer ile tanıştırabilmek adına arıcılık işletmelerimizin kapasitelerini güçlendiriyoruz. Üreticilerimize ilk etapta teorik eğitimler veriyor, pratik uygulamalarla bilinçlendiriyor ve bu alanda verim artışı sağlamayı planlıyoruz.

 YÖRESEL ÜRÜNLERİN TANITIMINI SAĞLIYORUZ

Ağrı, Ardahan, Iğdır ve Kars illerimizin yöresel değerlerinin tanıtılması amacıyla her yıl bölgemizde binlerce katılımcıyı ağırlayan etkinliklere ev sahipliği yapıyoruz.

 

KOOPERATİFLERE VE ÜRETİCİ BİRLİKLERİNE YÖNETİM DANIŞMANLIĞI SAĞLIYORUZ

Bölgemizdeki kooperatiflerin ve birliklerin profesyonel bir şekilde yönetilebilmeleri için danışmanlık hizmeti sunuyoruz. Ajansımızın sunduğu danışmanlık hizmet ile bu örgütlerin rekabet güçlerini  artırıp sürdürülebilirliklerine katkı sunuyoruz.

 

Kazın üretim miktarının artırılması, damızlık yerli kaz üretim altyapısının oluşturulması, ilde kadının istihdam edilebilirliğinin artırılması ve kazın bir turizm değeri olarak özellikle gastronomide kullanılması ve tanıtılması amacıyla 1000 başlık anaç kaz çiftliğini kuruyoruz.

 

Buğdayın atası olarak bilinen ve diğer buğday türlerine nazaran daha düşük oranda glüten içeren kavılca buğdayının ve bu buğdaydan üretilen diğer ürünlerin piyasaya sürülmesi için kurulacak olan işleme tesisini destekliyoruz.