Ajansımız, bölgemizde yetiştirilen tarım ürünlerinde üreticiler arasında işbirliğini geliştirerek ve yöresel ürünleri yüksek talep gören ticari ürünler haline dönüştürerek tarımsal üretimin yarattığı katma değeri artırmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda yöresel ürünler başta olmak üzere fındık, çay, kivi, bal ve arı ürünleri ile su ürünlerinde verimlilik artışını sağlayacak işbirliği modellerinin bölgemizde uygulanması önceliklendirilmiştir. Bu şekilde, tarımsal üretimden elde edilen gelir artırılarak başta kırsalda yaşayan vatandaşlarımız olmak üzere, bölgenin genel refahının artışına katkı sunulacaktır.
Ülkemizin çay üretiminin tamamı ve fındık üretiminin büyük bir kısmı Doğu Karadeniz Bölgesinde yapılmaktadır. Bölgemiz arıcılık, balıkçılık ve kivi sektörlerinde de söz sahibidir. Bu alanlarda yapılan tarımsal faaliyetler ve tarıma dayalı sanayi bölgemizin genel karakteri olarak kabul görmektedir.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nin kıyı kesimlerinde çay, fındık, kivi gibi bahçe bitkileri yetiştiriciliği ile arıcılık ve balıkçılık; iç kesimlerde genel olarak tahıl, yem bitkileri, baklagiller üretimi ve hayvancılık yapılmaktadır. Çay ve kivi özellikle iç, fındık ise dış ticarete konu olmaktadır. Fındık ve çaydan niş ürünler üreterek farklı pazarlama yöntemleri geliştiren girişimciler için yurtiçi ve yurtdışı pazarlar birçok fırsat sunmaktadır. Bölgemizde fındıktan krema ve çikolata türevleri imalatı gerçekleşmektedir. Başta Gümüşhane ve Giresun’un güneyinde yer alan ilçeler olmak üzere iç kesimlerde son yıllarda yapılan yatırımlarla modern sulama altyapısına kavuşmuş tarımsal faaliyet yürütmeye elverişli alanlar vardır. Ajansımız Kelkit, Köse ve Şiran havzasının besi hayvancılığı, yem ve süt üretiminde yoğunlaşmasını sağlamak için stratejiler belirlemiştir. Ajansımızın yatırım promosyonu yaptığı bu havza hayvancılık alanında birçok fırsat barındırmaktadır.
Bölgemiz zengin bir floraya sahiptir. Ülkemizde en fazla bal hasadı bölgemizde yapılmaktadır. Bal üretimi yanında diğer arı ürünleri propolis, polen ve arı sütü gibi katma değerli takviye gıda ürünlerinin üretimi de günden güne artmaktadır. Balıkçılıkta avcılığın yanında kafes balıkçılığının da gelişmesi yepyeni ürün ve pazarlar yaratmıştır. Balık işleme sektörü, yavru balık ve balık yemi üretimi potansiyel alanlar olarak öne çıkmaktadır. Bölgemizden Rusya ve Japonya gibi ülkelere su ürünleri ihracatı yapılmaya başlanmıştır. Ajansımız, yatırım promosyonu yanında sektörün değer zincirini kuvvetlendirecek proje fikirleri de geliştirmektedir.
Doğu Karadeniz Bölgesi yöresel ürünler bakımından oldukça zengindir. Bu yöresel ürünlerin büyük bir kısmı coğrafi işaret tesciline sahiptir. Coğrafi işaret tescilli Gümüşhane Dut Pestili ve Gümüşhane Kömesi adeta yerel kalkınmanın öncü ürünleri haline gelmiştir. Tüketiciler tarafından en çok talep gören fındık türlerinin başında yer alan Giresun Tombul Fındığı Giresun ekonomisinin temel taşıdır. Akçaabat ekonomisinin taşıyıcı kolonu olan Akçaabat Köftesi bir yandan ülkenin dört bir yanında market raflarında yer alırken bir yandan da Akçaabat’ı bir gastro-turizm lokasyonu haline dönüştürmüştür. Kelkit Şeker Fasulyesi, Akkuş Şeker Fasulyesi ve Çamoluk Kuru fasulyesi üretildikleri yörelerin ekonomisine önemli katkılarda bulunmaktadır. Doğu Karadeniz Bölgesi yöresel tarım ürünlerinin yanı sıra çok sayıda el sanatı coğrafi işaretli yöresel ürüne de sahiptir. Trabzon Hasırı ve Trabzon Kazaziyesi üretiminde binlerce kadın çalışmaktadır. Bu ürünler ilin önemli gelir kalemlerindendir. Sürmene Bıçağı, Rize Bezi (Feretiko), Çarşıbaşı Keşanı gibi birçok el sanatı ürünü üretildikleri yörelerin ekonomisine önemli katkılar sunmaktadır.
Coğrafi işaretli yöresel ürünler etkin yönetildikleri takdirde bölge ekonomisine sundukları mevcut katkının çok daha fazlasını sunacak potansiyele sahiptir. Üreticiler arasında işbirliğinin geliştirilerek maliyetlerin azaltılması, taklit ve suiistimallerle mücadele edilmesi ve ortak pazarlama-satış ağlarının kurulması kırsal kalkınma alanındaki bu yeni fırsat penceresinin açılmasını sağlayacaktır.
Doğu Karadeniz’de Kırsal Kalkınma
- Arazi yapısının engebeli olmasına ve küçük işletmelerin çoğunlukta olmasına rağmen Doğu Karadeniz'de coğrafya ile uyumlu ve yüksek getiri sunan tarımsal ürünler üretilmektedir.
- Bitkisel üretimde fındık, çay ve kivi; hayvancılıkta arıcılık, denizde alabalık yetiştiriciliği ve avcılık yoluyla su ürünleri üretimi bölgemizin uzmanlaştığı alanlardır. Bölgemizin iç kesimlerinin farklı coğrafi yapısı ve iklim özellikleri tarımsal hasılanın artırılmasında önemli bir potansiyele sahiptir.
- Birim alandan alınan ürün verimliliğinin artırılması ve ölçek ekonomisine ulaşılması için bölge genelinde tüm tarafların etkin katılımını gerektiren kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
- Kıyı kesimine kıyasla daha geniş tarımsal üretim alanları barındıran iç kesimlerde üreticiler arasında işbirliğinin geliştirilerek, üretim hacminin artırılması gerekmektedir.
- Bölgemiz, birçok tıbbi ve aromatik bitkiye ev sahipliği yapmaktadır. Envanter çalışmalarıyla ekonomik değeri henüz tam olarak belirlenmemiş olsa da odun dışı orman ürünleri açısından zengindir.
- Markalaşma ve ürün çeşitlendirme ile bölgedeki tarımsal gelir ve katma değerin artırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
- Tarım ürünlerinin kaliteli olarak muhafaza edilmesini ve katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülmesini sağlayacak tesislerin kurulmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
- Doğu Karadeniz Bölgesi yöresel ürünler bakımından oldukça zengindir. Bu yöresel ürünlerin büyük bir kısmı coğrafi işaret tesciline sahiptir. Yöresel ürünlerin potansiyelinden azami ölçüde faydalanabilmek için coğrafi işaretlerin daha etkin biçimde yönetilmesi gerekmektedir.
- Coğrafi işaretli yöresel ürün paydaşlarının coğrafi işaretlerin etkin yönetimine yönelik farkındalığının ve motivasyonunun artırılması gerekmektedir.
Ajansımız, faaliyet göstermeye başladığı 2010 yılından bu yana bölgede tarımın geliştirilerek kırsal kalkınmanın sağlanmasına yönelik birçok çalışma yürütmüştür.
Birincil tarım ürünlerine destek sağlamak yerine Ajansımız, bu ürünleri işleyen imalat sanayinin gelişmesine odaklanmıştır. Böylece sanayi tarafından satın alınabilecek ve pazarı hazır tarımsal ürünlerin yaygınlaşmasını hedeflemiştir. Bölgemiz için çarpan etkisinin yüksek olduğunu tespit eden Ajansımız tarıma dayalı sanayi alanında girişimcilerimizin projelerine destek olmuştur.
Birincil tarım ürünleri kapsamında Ajansımız, raporlama ve yayım faaliyetleri gerçekleştirmiş ve birincil tarım ürünleri üretimine yönelik dış kaynaklı projelerin gerçekleşmesine yardımcı olmuştur.
Bölgemizin en önemli bitkisel ürünleri olan fındık ve çay tarımının sorunları ve çözüm önerileri hakkında Ajansımız kapsamlı raporlar oluşturmuştur. Fındık ve fındık mamulleri kümesinin oluşturulması kapsamında firmaları bir araya getirerek UR-GE projesinin uygulanmasına vesile olmuştur. Ajansımız, hasadından işlenmesine kadar olan süreçte fındık ve çayın turizmde deneyim ürünü olarak da kullanılabilmesi için turizm yatırımcılarına destek vermiştir. Ayrıca, çay üreticilerinin kendi ürünlerini satabilecekleri ve kümelenerek güç birliği yapabilecekleri Çay Çarşısı projesi de Ajansımız katkılarıyla hayata geçirmektedir.
Ajansımız, organik tarım ve su ürünleri master planlarının hazırlanmasına destek vererek sektörün yol haritasını belirlemesini sağlamıştır. Ayrıca bölge paydaşları ile birlikte düzenlediği çalıştaylar ve eğitimler ile bilginin yayımına katkı sunmuştur.
Su ürünleri ile ilişkili yem sanayi ve işleme tesisleri için ajansımız ön fizibilite raporları hazırlamıştır. Ajansımız bu alanlarda yeni yatırımlar çekerek ve çeşitli projeler geliştirerek değer zincirindeki tüm unsurlarıyla sektörün büyümesi için çalışmaktadır.
Ajansımız, tıbbi ve aromatik bitkilerin ekonomiye kazandırılması için Artvin özelinde farkındalık oluşturmuştur. Bu bitkilerin ayrıca turizmde değerlendirilerek kırsal kalkınmada ek gelir getirici ürün olarak kullanılmasına katkı sağlamıştır. Tıbbi ve aromatik bitkilerin kırsalda ekonomik faaliyet olarak değerlendirilmesi üzerine projeler geliştirmeye devam etmekteyiz. Ayrıca, arıcılıkta AB fonlu projemizi hayata geçirerek üreticilerimizin teknik eğitim almasını ve iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılmasını sağladık.
Ajansımız, Kelkit Havzası’nın Gümüşhane’deki ilçelerinde tarımsal sanayi altyapısının geliştirilmesi için strateji geliştirmiştir. Bunun yanında stratejimiz doğrultusunda yatırımcı çekmek üzere çeşitli fizibiliteler hazırlamıştır. Ajansımız, pek çok yatırımcıyı küçükbaş hayvancılık yatırımına yönlendirmiştir. Bunun yanında ajans olarak Kelkit Hayvancılık İhtisas OSB kurulumu için de bölge paydaşlarıyla çalışmalarımız devam etmektedir.
Yöresel ürünler alanında bölgemizin sahip olduğu potansiyeli gerçekleştirmek için bu alanda öncü ve kapsayıcı bir rol üstlendik. Yöresel ürünlerin yerel kalkınmadaki rolünü artırmak için yenilikçi, kapsayıcı ve ısrarlı politikalar uyguladık. Bu kapsamda yöresel ürünlerin katma değerinin artırılmasında coğrafi işaretin etkin kullanımını stratejik bir hedef olarak belirledik. Coğrafi işaretli yöresel ürünlerin etkili kırsal kalkınmanın araçlarına dönüşümünü teşvik etmek için çok sayıda projeye destek verdik. Hazırladığımız eylem planı doğrultusunda kamu iştirakli şirketlerin coğrafi işaretli ürünler başta olmak üzere tarımsal üretimde öncü rol üstlenerek kırsalda yeni bir model oluşturmak için çalışmalara devam etmekteyiz.
Fındık ve çay bölge ile özdeşleşmiş ürünlerdir. Bölgemizde ekonomik ömrünü tamamlamış tüm çay ve fındık bahçelerinin kalite ve verimi yüksek çeşitlerle modern tarım teknikleri doğrultusunda yenilenmesini sürdürülebilir çay ve fındık tarımı için en önemli husus olarak görüyoruz. Ajansımız, turizm imajı da yüksek bu ürünlerin atölye çalışmaları, hasat şenlikleri, sanayi tesisi ziyaretleri gibi faaliyetlerle turizmde kullanımını sağlamak üzere gelecek yıllara dair planlama yapmıştır. Çay kalitesini artırarak niş piyasaya hitap edecek özel üretim çay satışı mümkündür. Ajansımız, bu tarz girişimleri de teşvik etmektedir.
Bal üretiminde Türkiye’de ilk sırada olan bölgemizde kovan başına bal verimini ve arı ürünlerinden elde edilen geliri artırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Ajansımız söz konusu alanda proje geliştirmeye devam edecektir.
Su ürünleri sektörü bölgenin kalkınmasında önemli bir rol üstlenmektedir. Su ürünleri sektörünün değer zinciri içerisindeki eksik unsurlara ait yatırımların bölgede hayata geçirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Ajansımız bu alanda gerekli olan yatırım promosyon faaliyetlerini artırmaktadır.
Bölgemizde yer alan kırsal nüfusun refahının artırılması amacıyla, Kırsal Kalkınma Sonuç Odaklı Programı’nı hayata geçirdik.
Kırsal Kalkınma Sonuç Odaklı Programı ile :
- Özellikle iç kesimlerde üreticiler arasında işbirliğinin gelişmesine,
- Yöresel ürünlerden elde edilen katma değerin artırılmasına katkı sağlamayı amaçlıyoruz.
Hedeflerimizi gerçekleştirmek için iki temel strateji belirledik:
- Yöresel ürünlerden elde edilen katma değerin artırılmasında; coğrafi işaretlerin etkin yönetimiyle, üreticiler arasında işbirliğinin geliştirilerek maliyetlerin azaltılması, taklit ve suistimallerle mücadele edilmesi ve ortak pazarlama-satış ağlarının kurulmasına yönelik coğrafi işaret paydaşlarımızın farkındalığını ve motivasyonunu artıracak faaliyetler planlıyoruz.
- Planladığımız proje ve faaliyetler ile üreticiler arasında işbirliğinin geliştirilmesinde; ülkemizin kırsal kalkınmasında giderek daha fazla rol üstlenen belediyelerin bu durumunun kavramsallaştırılarak bölgemizdeki belediyelerin kırsal kalkınma alanında daha fazla rol üstlenmesi, üreticiler arası işbirliği yapılarının sürdürülebilirliğinin sağlanmasına katkı sunması veya yeni işbirliği yapılarının hayata geçirilmesinde stratejik roller üstlenmelerini sağlayacak model önerileri hazırlıyoruz.
Kırsal Kalkınmada Sonuç Odaklı Program Yaklaşımı Getiriyoruz
Ajansımız, sonuç odaklı bir yaklaşım çerçevesinde, büyük kısmını kıyı kesimlerde yapılan çay, fındık tarımı ve balıkçılık faaliyetlerinin oluşturduğu tarımsal hasılaya iç kesimlerin katkısını artırmaya ve yöresel ürünler alanında bölgemizin potansiyelini ortaya çıkararak geliştirmeye yönelik çalışmalar yürütmektedir. Bu kapsamda hazırladığımız, 2020-2022 yılları arasındaki faaliyet dönemini kapsayan Kırsal Kalkınma Sonuç Odaklı Programı ile özellikle iç kesimlerde üreticiler arasında işbirliğinin geliştirilmesine ve coğrafi işaretli yöresel ürünlerin etkin biçimde yönetilmesine katkı sunmayı planlıyoruz.
Kırsalda işbirliğinin geliştirilmesine yönelik örnek uygulamalar
Belediyelerin etkin kırsal kalkınma aktörleri olarak konumlandırılması stratejisi çerçevesinde üretim/pazarlama alanında işbirliği ve kadın kooperatiflerinin geliştirilmesinde belediyelerin alabileceği rollere ilişkin geliştirilecek model önerilerine yönelik örnek saha uygulamaları yapıyoruz.
Bu örnek uygulamaları teknik destek programlarımızla yaygınlaştırmayı planlıyoruz.
Tarımsal üretimin geliştirilmesinde belediye şirketlerinin rolüne yönelik örnek uygulama
Kooperatifler başta olmak üzere üreticilerin birlik içinde ortak faydalarını gözeten yapıların kurulmasında veya bu yapıların sürdürülebilirliğinin sağlanmasında, çözümü güç sorunlar yaşanan yerlerde, merkezinde belediye şirketlerinin olduğu yeni işbirliği modellerinin kırsal kalkınmaya önemli faydalar sağlayabileceğini öngörüyoruz.
Belediyelerin etkin kırsal kalkınma aktörleri olarak konumlandırması stratejisi çerçevesinde tarımsal üretimin geliştirilmesinde belediye şirketlerinin rolüne yönelik bir örnek uygulama yapıyoruz. Bu örnek uygulamayı teknik destek programlarımızla yaygınlaştırmayı planlıyoruz.
Kırsal kalkınmaya teknik destekler sağlıyoruz
Belediyelerin etkin kırsal kalkınma aktörleri olarak konumlandırılması stratejisi kapsamında aşağıda ifade edilen alanlarda belediyelerin kurumsal kapasitelerini geliştirme ve bu çalışmalara danışman desteği vermek suretiyle teknik destek sağlıyoruz.
- Tarımsal üretimle ilgili belediyelerin kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi,
- Üreticiler arasında işbirliğinin geliştirilmesi,
- Kadın kooperatiflerinin geliştirilmesi,
- Coğrafi işaretlerin etkin kullanımı stratejisi kapsamında coğrafi işaretli ürün üreticilerinin örgütlenmesi,
- Coğrafi işaret denetim sürecinin iyileştirilmesi,
- Tescil belgesinin iyileştirilmesi,
- Dijital pazarlamanın geliştirilmesi
- Tedarik zincirinin iyileştirilmesi,
- Ve yönetişim alanlarında teknik destek vermeyi planlıyoruz.
Coğrafi işaretli ürünler için web portalı hazırlıyoruz
Bölgemizde bulunan coğrafi işaretli yöresel ürünlerin kategoriler altında sınıflandırıldığı, her birinin kendine özel bir sayfasının olacağı, ürünlerin ve üretim yöntemlerinin kapsayıcı şekilde tanıtımının yapılacağı bir web portalı hazırlıyoruz.
Bu portal sayesinde bölgemizdeki coğrafi işaretli yöresel ürünlerin güç birliği yaparak ülkemiz için örnek teşkil eden bir yapının ortaya çıkmasını planlıyoruz.
Coğrafi işaretli ürün üreticilerinin beşeri sermayesini geliştiriyoruz
Coğrafi ürün üreticisine yönelik kapsamlı bir eğitim programı düzenleyerek kapasite geliştirmelerine katkı sağlıyoruz.
Coğrafi işaretli ürünler için sosyal medya tanıtım kampanyası düzenliyoruz
Bölgemizde bulunan bütün coğrafi işaretli yöresel ürünlerin tanıtım ihtiyacını yatay kesen bu etkinlik sayesinde pek çok kişinin doğrudan takip ettiği ve bir buçuk yıl içinde yüksek bir etkileşime ulaşan büyük ölçekli bir sosyal medya kampanyası hazırlıyoruz.
İstanbul’da, 10 değişik lokasyonda, toplam 28 gün boyunca coğrafi işaretli yöresel ürün üreticileri ve tüketicilerinin aracısız olarak bir araya geldiği, teması gezen sergi tırı olan "roadshow"lar hazırlıyoruz.
Coğrafi işaretli ürünler için "roadshow" etkinlikleri
Bu etkinlikleri aynı zamanda bölgenin kültürünün de tanıtıldığı, canlı performanslar içeren mini festivaller olarak tasarlıyoruz.