TR72 Bölgesinde tarımın yan gelir oluşturan bir faaliyet olmak yerine optimum işletme büyüklüğünde, alanında uzmanlaşmış, tarımsal olarak örgütlenmiş, uluslararası standartlarda üretim yapabilen bir düzeye çekilmesi ile; üretilen tarım ürünlerinin katma değerinin, ekonomiye katkısının artırılması hedeflenmektedir. Bunun yanında kadın istihdamını artırmak amacına yönelik, sosyal inovasyon ve sosyal girişimcilik faaliyetlerinin zenginleştirilmesiyle sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesinin artırılması sağlanacaktır.
Kırsal kalkınma temel olarak kırsal alanda yaşayan bireylerin sosyal ve ekonomik refahını artırmayı amaçlayan bir süreç olarak tanımlanabilir. Kırsal alan ise farklı tanımlamaları olmakla birlikte genel anlamda seyrek popülasyona sahip olan yerleşim bölgeleridir. Arazi yoğun doğal kaynakların kullanımı bu bölgelerde yaşayan toplumların temel geçim kaynağıdır. Tarımsal üretim sonucu ortaya çıkan ürünler gerek gıda maddesi olarak nihai tüketicinin kullanımına doğrudan sunulması gerekse sanayi için bir hammadde olarak kullanılması açısından ekonomik bir değer teşkil etmektedir. Diğer taraftan ise tarımsal üretim yapan insanlara istihdam sağlaması açısından da ekonomik döngüye önemli bir katkı sağlamaktadır.
TR72 Bölgesini oluşturan Sivas ve Yozgat’ın bütün ilçeleri ile Kayseri’nin merkez ilçeleri dışındaki ilçelerinin ekonomileri genel olarak tarıma dayalıdır. Sürdürülebilir, etkin ve ekonomik getirisi ile tarımla uğraşan toplumun refah seviyesini yükseltebilecek bir tarım anlayışı olmadığında ise kırsal alanlar göç vermektedir.
Endemik bitki çeşitlerine sahip olan bölgemizde tıbbi aromatik özellikleri ve katma değeri yüksek olan bitkiler potansiyeli fazladır. Ülkemizde ve bölgemizde kırsal alanda sosyo-ekonomik refaha ulaşılmasına katkı sağlayacak sürdürülebilir ve katma değerli tarım uygulamaları hız kazanmıştır.
Kayseri, Sivas ve Yozgat illeri bölgeye özgü endemik bitki örtüsüne sahiptir. Erciyes Dağı’nda yetişen bir çok endemik bitki türü bulunmakta olup bu yöreye özgü bitkilerden 17’si adını Erciyes Dağı’ndan almaktadır. Anthemis cretica subsp.argaea (Erciyes papatyası), Senecio hypochionaeus var.argaea (Erciyes kanaryaotu), Camponula argaea (Erciyes çanı, Erciyes çançiçeği), Thymus argaeus (Erciyes kekiği) Erciyes Dağı’nda yetişen ve ismini Erciyes’ten alan bitkiler arasındadır.
Bireylerin örgütlenmesi ve belli kurumsal yapıları kendi aralarında geliştirmeleriyle kırsal alanda pazara ulaşma, belirli standartları sağlama, tanıtım faaliyetlerini yapmaya yönelik becerilerinin geliştirilmesine katkı sağlanacaktır. Bölgemizde faaliyet gösteren ve yeni kurulacak kooperatif ve dernek benzeri birçok yapı olduğu ve bu yapıların modern yönetim anlayışlarıyla faaliyetlerini sürdürmek istemeleri dikkat çekmektedir.
Sosyal inovasyon ve sosyal girişimcilik gibi çalışmalara dikkat çekilmesi ve bu konularda uzun vadeli kalıcı çalışmalar yapılması kırsal alanda yaşayan ve faaliyet gösteren dezavantajlı bireylerin eğitim, cinsiyet eşitliği, iş fırsatı gibi imkanlara ulaşmasında yenilikçi ve sürdürülebilir fırsatlar sunulmasını sağlayacaktır.
Bir Bakışta Bölgemiz Kırsalı
¤ TR72 Bölgesi ekonomisi ağırlıklı olarak tarıma dayalıdır.
¤ Kayseri, Sivas ve Yozgat’ta coğrafi işaretli ürünler olmakla birlikte ticari potansiyeli olan birçok ürün üretilmektedir.
¤ Bölgemizde özellikle şeker pancarı ve buğday tarımının dışında kırsal alana adaptasyonu olan farklı bitkilerinin ekiminin yaygınlaştırılması ve hayvancılık altyapısının kuvvetlendirilerek bölgede üretilen katma değerin bölgede bırakılması gerekmektedir.
¤ Bölgede kadın istihdamı erkek istihdamına göre kısıtlı kalmıştır.
Ajansımız, faaliyet göstermeye başladığı yıldan itibaren kırsal kalkınmaya yönelik birçok destek vermiş olup bu alandaki desteklerine sonuç odaklı programlar çerçevesinde ağırlık vermiştir.
2020 yılında Kırsal Kalkınmanın Desteklenmesi Mali Destek Programı ilan edilerek kırsalda yaşayan bireylerin sosyo-ekonomik gelişimlerine katkı sağlayacak projeler toplanmıştır.
2017 ve 2018 yıllarında yapılan çalışmalarda bölgemizde tıbbi adaçayının, melisanın, ekinezyanın, lavantanın yetişebileceği görülmüş ve bu bitkilerin yetiştirilmesine ilişkin fizibiliteler hazırlanmıştır.
Organik üretimin yaygınlaştırılmasına yönelik Tozanlı Vadisi organik üretimin geliştirilmesi projesi yürütülmüştür.
Kırsalda örgütlenme faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla bir kadın kooperatifinin kurulması sürecinde mentörlük ve danışmanlık faaliyetleri yürütülmüştür.
Sosyal girişimciliğin bilinirliğini artırmak ve çalışmaları yaygınlaştırmak amacıyla bilgilendirme ve eğitim faaliyetleri kapsamında sosyal girişimcilik eğitimleri verilmiştir.
2020 yılından itibaren Ajansımız, sonuç odaklı program yaklaşımı vasıtası ile bölgesinde gelişme potansiyeline sahip kırsal kalkınma konusunda çalışmalar gerçekleştirmiştir. Bu kapsamda hazırladığımız, 2020-2023 yılları arasındaki faaliyet dönemini kapsayan Kırsalda Yaşayan Bireylerin Sosyo-Ekonomik Gelişiminin Sağlanması Sonuç Odaklı Programı ile Kayseri, Sivas ve Yozgat illerinde kırsal alanda yaşayan bireylerin sosyo-ekonomik refahını artırmaya ve farkındalık oluşturmaya yönelik faaliyetler ve projeler bütünü planlanmıştır.
Kırsalda Yaşayan Bireylerin Sosyo-Ekonomik Gelişiminin Sağlanması Sonuç Odaklı Programı Yaklaşımı
Bölgemizde kırsal alanda yaşayan bireylerin sosyo-ekonomik seviyesini geliştirmeye yönelik ise 2020 yılından itibaren Ajansımız, sonuç odaklı program yaklaşımına geçerek 2020-2023 dönemi için Kırsalda Yaşayan Bireylerin Sosyo-Ekonomik Gelişiminin Sağlanması Programı’nın uygulamasına başlamıştır.
Bu program ile:
- Kadın istihdamının artırılması ve kadınların ürettiği ürünlerin pazarlama imkânlarının geliştirilmesi,
- Katma değerli tarım ve hayvancılık uygulamalarının desteklenmesi,
- Tıbbi aromatik bitkilerin ekim alanlarının ve işleme fabrikaları ile olan bağlarının geliştirilmesi,
- Kırsalda örgütlenmenin, kooperatifçiliğin desteklenmesi ve geliştirilmesi,
- Yöresel ürünlerin saptanması, var olan ürünlerin etkin pazarlamasının yapılması,
- Organik tarım konusunda çiftçilerin bilinç seviyelerinin yükseltilmesi,
- Kırsal alanda kaynak verimliliğinin artırılması amaçlanmaktadır.
Yukarıda ifade edilen program amaçlarının ışığı altında, program kapsamında, 2020-2023 dönemi için, bölgemizde kırsalda yaşayan bireylerin sosyo-ekonomik seviyelerinin geliştirilmesine yönelik bir çok faaliyet, proje, raporlama ve saha çalışması planladık. Hayata geçireceğimiz projelerin yanı sıra, Bölgemizde kırsal kalkınma alanındaki faaliyetleri koordine ederek sürdürülebilir ve etkin bir süreç yönetmeyi hedefliyoruz.
Kırsalda Yaşayan Bireylerin Sosyo-Ekonomik Gelişiminin Sağlanması Sonuç Odaklı Programı (2020-2023)
Yozgat’ta hayvancılık altyapısını tamamlıyoruz
Yozgat ilinin hayvansal üretim, işleme ve pazarlama altyapısını geliştirilerek rekabet edebilirliğinin artırılması amacıyla Hayvan Hastanesi, Hayvan Borsası ve Hayvan Pazarı kurulması hedeflenmektedir. Projenin tamamlanmasıyla birlikte hayvan hastalıklarından kaynaklanan hayvan teleflerinin önceden tedbir alınarak önlenmesi ve üreticilerin hayvanlarını kurulacak borsa ve pazar sayesinde değerinde satmaları sağlanacaktır.
Akdağmadeni salebine coğrafi işaret aldırıyoruz
Ajansımız tarafından gerçekleştirilen çalışmalar sonrasında önemli bir potansiyel olduğu tespit edilen Akdağmadeni salebi için coğrafi işaret çalışmaları başlatılmıştır. İlçe belediyesi Akdağmadeni salebinin üretimi ve pazarlamasına yönelik marka ve paketleme tesisi kurulumu çalışmalarına devam etmektedir.
Tozanlı Vadisi balını dünya markası yapıyoruz
Sivas ili bal üretiminde Türkiye'de dördüncü sırada yer almaktadır. "Üreten Çiftçi, Gelişen Sivas" projesi kapsamında Tozanlı Vadisi'nde faaliyet gösteren arıcılara 3 bin kovan ve 2 bin 900 kilogram da temel petek dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca bölgedeki bal üreticilerinin pazarlama konusunda yaşadıkları sorunların çözümüne yönelik destek sağlanmaktadır. Endemik özellikleri ile öne çıkan kapalı bir bölgede bal üretimi yapan yöre halkının organik sertifikası alması için de teknik ve mali destek süreçleri devam etmektedir.
Ata tohumlarını koruyoruz
Ajansımız tarafından bölgemize has ata tohumlarından birisi olan zerun buğdayının ekonomik kalkınma aracı olarak kullanılması projesi çalışmaları başlatılmıştır. Bu kapsamda zerun buğdayının ticari potansiyelinin tespiti, coğrafi işaret tescili için teknik altyapı oluşturulması, ürünün pazarlamasına yönelik birlik, dernek, kooperatif vb. yapıların oluşmasının özendirilmesi hedeflenmiştir.
Sosyal girişimcilik faaliyetleri gerçekleştireceğiz
Ajansımız, sosyal girişimciliğin bilinirliğini artırmak ve çalışmaları yaygınlaştırmak amacıyla bilgilendirme ve eğitim faaliyetleri yürütmektedir. Farklı paydaşlar ile bir araya gelerek ekosistemi geliştirme ve sürekliliğini sağlamaya yönelik toplantılar ve görüşmeler devam etmektedir. Türkiye Sosyal Girişimcilik Ağı’na dahil olan Ajansımız farklı iller ve kurumlardaki çalışmaları da yakından takip ederek bölgemiz için ihtiyaç olan konularda çalışmalarına devam edecektir.