KALKINMA AJANSLARI
Kaynak Verimliliği
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı Isparta, Antalya, Burdur

Ajansımız; Batı Akdeniz Bölgesi’nin doğal kaynaklarının en verimli şekilde kullanılmasını, üretim süreçlerinde açığa çıkan atık maddelerin katma değerli ürün haline getirilmesini ve farklı üretim proseslerinin birbirine entegre hale getirilmesiyle sağlanacak endüstriyel simbiyoz olanaklarının tespit edilmesini amaçlamaktadır. Bu doğrultuda araştırmalar yaparak uygulanması gereken faaliyetleri belirlemekte ve tespit edilen sorunları çözmeyi hedeflemekteyiz.

Ajans olarak, gelecek nesillere yaşanılabilir bir çevre bırakılması için Bölgede koordinasyon ve işbirlikleri sağlamakta ve bilinçlendirme çalışmaları yürütmekteyiz.

BM Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre, dünyada tarladan satış aşamasına kadar giden süreçte gıdaların yüzde 13,8'i kaybediliyor. Türkiye'de ise bu oranın dünya ortalamasının üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Ülkemizin yaş sebze ve meyve üretiminin üçte birinden fazlasını sağlayan Bölgemizde; üretim aşamasından lojistik sürecine, tüketim aşamasından geri dönüşüm sürecine kadar verimlilik esasına dayanan modern yöntemlerin uygulanması gerekmektedir.


Toplam mermer rezervi 13,9 milyar ton olan Türkiye, dünya mermer potansiyelinin %40’ına sahiptir. Türkiye’nin doğal taş ve maden ihracatının büyük bir kısmı Burdur ve Isparta’daki mermer ocaklarında yapılan üretim ile sağlanmaktadır. Bu ocaklarda ve işleme tesislerinde yapılan işlemlerin sonucunda ham mermerin %60’ı atık durumuna gelmektedir. Mermer atıklarının; ziraat, yem ve mineralli besinler, sıva katkı maddesi, şeker rafinasyonu ile çimento, alçı, kalsine dolomit, cam, kağıt ve cüruf yapıcı malzeme üretimi alanlarında değerlendirilmesi mümkündür.


Türkiye tıbbi ve aromatik bitki ihracatı yapan ülkelerin sıralandığı listede 110 ülke arasında 18. sırada yer almaktadır. Ülkemizde, endemik bitki çeşitliliğinin en yoğun olduğu il %8,9‘luk oranla Antalya iken Bölgemizin toplam payı %12,6’dır. Özellikle Isparta’da olmak üzere Bölgemizde yoğun bir şekilde işlenen tıbbi ve aromatik bitkilerin, uçucu yağ ve konkret gibi temel bileşenleri dışındaki artık kısımları da ekonomiye kazandırılabilir niteliktedir.

Bölgemizde Öne Çıkan Doğal Kaynaklar

Bölgemiz hem yenilenebilir hem de yenilenemeyen kaynaklar açısından önemli zenginliklere sahiptir. Bölgemizde; sürekli kaynaklarımız olan su kaynakları, belirli koşullarda yenilenebilen kaynaklarımız olan toprak kaynakları ve tükenebilen kaynaklarımız olan maden kaynakları ön plana çıkmaktadır.

TOPRAK KAYNAKLARIMIZ

Bölgemizde toprak kaynaklarından tarımsal ve endüstriyel sektörlerde faydalanılmaktadır. Isparta ilimizde gül yetiştiriciliği, Antalya ilimizde de seracılık faaliyetleri bölge ekonomisinde büyük paya sahiptir.

GÜL: Ülke genelinde  Isparta gülü ya da yağ gülü olarak bilinen «Rosa damascena Mill.» adlı gülün üretiminin yaklaşık %85,1’i Isparta ilinde gerçekleşmektedir. İşleme süreçlerinde ortaya çıkan katı ve sıvı atıkların bertarafı çevre sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Ajansımız gül atıklarının yeniden kullanımı üzerine kaynak verimliliği çalışmaları yürütmektedir.

SERACILIK: Antalya, seracılık faaliyetlerinde Türkiye genelinde ilk sırada yer almaktadır. Üretim oranı ile doğru orantılı olarak sera atığı miktarları da yüksektir. Sera atıklarının gübre, yakacak ve biyogaz gibi çeşitli formlarda geri dönüşümü mümkündür.


SU KAYNAKLARIMIZ

Göller Yöresi olarak anılan bölgemizde su kaynakları ve göl sayısı oldukça fazladır. Ancak artan nüfus ve  tüm dünyada etkisini gösteren küresel ısınma tehdidi sonucunda su kaynaklarımızda azalma söz konusudur. Ajansımız, bölgedeki kuraklığın nedenleri ve uygulanabilecek çözüm yöntemleri üzerine çalışmalar yürütmektedir.


YERALTI KAYNAKLARIMIZ

Isparta ve Burdur illeri mermer sektörü açısından zengin kaynaklara sahiptir. Özellikle, ‘Burdur beji’ olarak da bilinen Burdur mermeri küresel ölçekte ilgi ve talep görmektedir. Bölgede mermerin çıkarılıp ham olarak satılmasının yanında mermer işleme faaliyetleri de oldukça yoğundur. İşleme faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan atıkların yönetimi çevre açısından ve kaynak verimliliği bakımından büyük önem arz etmektedir.

Yeni Teknoloji ile Göller Bölgesi Su Kaynaklarımızı İzliyoruz

Bölgemizdeki Eğirdir, Kovada, Beyşehir, Akşehir, Burdur, Acıgöl, Ilgın, Çavuşçu, Eber ve Suğla gölleri teknolojik su kalitesi ölçüm cihazları ile takip ediliyor. Böylece etkin bir izleme ve koruma sağlanarak bölgemizin su kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılması sağlanıyor.

Biyokütle ve Güneş Enerjisinden Döngüsel Enerji Üretimi Projesini Hayata Geçirdik

Ajansımız tarafından hayata geçirilen proje ile park ve bahçe atıklarının taşıma maliyetlerinin en aza indirilmesi ve toplanan bitkisel atık yağlardan elde edilecek biyodizel ile kullanılan akaryakıt maliyetlerinin düşürülmesi hedeflendi. Konyaaltı Belediyesi tarafından yürütülen proje Akdeniz Belediyeler Birliğince Çevre Koruma ve Altyapı dalında En İyi Proje ödülüne de layık görüldü.

Topraksız Tarım Yolunda Bir Adım Attık

Akuaponik sistemler; kimyasal kaynaklı olan ve doğaya zarar veren gübre ve zirai ilaçların kullanılmadığı, katlı tasarım ile alandan tasarruf edilen sistemlerdir. Akdeniz Üniversitesi tarafından yürütülen proje ile çevreye duyarlı ve yüksek verimli bir sistem kurularak sağlıklı tarım ürünlerine ulaşılması sağlandı. Balık atıklarının bitkileri beslediği, su kaynaklarından tasarruf edilip toprak kaynağının tamamen sistem dışında tutulduğu bu düzenek; yenilikçi bir kaynak verimliliği uygulamasıdır.

 

Zararlı Sanayi Atıklarını Ekonomiye Kazandırdık

Ajansımız desteğiyle Isparta ili Gönen ilçesinde kurduğumuz çamur kurutma tesisi sayesinde sanayi üretimi sonucu meydana gelen ve doğaya zarar verme potansiyeli olan atık çamurların güneş ışınları ile kurutulmasını sağlıyoruz. Böylece atık çamurların hem ağırlığı hem de çevreye zararları en aza indirgeniyor.

Tarımsal Sulama Amaçlı Güneş Enerjisi Santrali Kurduk

Yüksek güneş enerjisi kaynağı potansiyeline sahip olan Antalya’nın Döşemealtı ilçesinde kurulan santralde 5 megavatlık kapasiteye ulaşıldı. Santralden elde edilen enerji ile tarımsal sulama maliyetlerini azaltarak, Kaş’tan Gazipaşa’ya kadar yaklaşık 7500 çiftçi aileye destek oluyoruz.

Burdur’da Güneş Enerjisi Santrali Yatırımlarına Yön Veriyoruz

Ajansımız ile Burdur Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğünün ortak çalışmasıyla Burdur ilinde güneş enerjisi santralleri yatırımına uygun arazilerin tespit edilmesine yardımcı olacak bir güneş haritasını CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) ortamında hazırladık. Bu harita ile ildeki yatırımlarda güneş enerjisi kaynağının en verimli şekilde kullanılmasına kılavuzluk ediyoruz.

Doğal Kaynaklarımızın Verimli Kullanılması için Bilgi Altyapımızı Güçlendiriyoruz

Bölgemizdeki kaynakların verimli kullanımı hususunda uygulamaların ve farkındalığın artırılması amacıyla bilgi altyapımızı güçlendiriyoruz. Ajans uzmanlarınca hazırlanmakta olan «Kent İçi Tarım Uygulamaları Araştırma Raporu» ile bölgede su ve toprak kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılabileceği akan su kültürü düzeneği (akuaponik ve hidroponik sistem) ve dikey bahçe gibi kent içi tarım uygulamalarına dair bilgileri bölgesel paydaşların dikkatlerine sunacağız.

Su Kaynaklarımızı Koruyoruz

Bölgedeki tarımsal su ve şebeke suyu ihtiyaçlarının karşılandığı önemli bir kaynak olan Burdur Gölü’nde su seviyesinin artırılması için uygulanabilecek proje seçeneklerini tespit edeceğiz. Öte yandan, Göller Yöresi olarak anılmakta olan bölgemizdeki diğer sulak alanların korunması, geliştirilmesi ve tanıtımına katkı sağlayacak projelere de öncelik vereceğiz.

Bölgemizdeki Endüstriyel Simbiyoz Olanaklarını Belirliyoruz

Döngüsel ekonomi hedefleri çerçevesinde, bölgemizde gelişen sektörlerin üretim sistemlerinin  kaynak verimliliği ilkesine göre gelişimlerine öncelik veriyoruz. Bu kapsamda bölgemizdeki endüstriyel simbiyoz olanaklarının gözden geçirilmesini sağlayarak üretim sürecinde ortaya çıkan atıkların ekonomiye tekrar kazandırılması konusunda gerekli işbirliklerini ve koordinasyonu sağlamak için çalışmalar yürütüyoruz.

Bölgemizdeki Doğal Kaynakların Veriml Kullanılması için Kurumlara Öncülük Etmeyi Amaçlıyoruz

Ajans olarak; bölgemizdeki su, toprak, maden ve bitki varlığı gibi doğal kaynaklarımızın israf olmaması ve bu kaynaklardan gelecek nesillerin de faydalanabilmesi için kurumlar arasında gerekli işbirliği ve koordinasyon mekanizmalarını hayata geçirmeyi hedefliyoruz.

Kaynak Verimliliği ve Temiz Üretim alanında kurumsal kapasitemizi geliştiriyoruz

Kaynak Verimliliği ve Temiz Üretim alanında kurumsal kapasitemizi geliştiriyoruz

2020 ve 2021 yıllarında kalkınma ajansları için ortak tema olarak belirlenen «Kaynak Verimliliği» teması kapsamında kurumsal kapasitemizi geliştiriyoruz. Kaynak kullanımında tasarruf olanakları sağlayan temiz üretim tekniklerini bölgemizde uygulayabilmek için alanında uzman akademisyenlerden kaynak verimliliği eğitimleri alıyoruz. Bu sayede çevreci uygulamaların hayata geçirilmesine ve bölgemizdeki üreticilerin bilinçlendirilmesine katkı sağlayacağız.

Atıkları Ekonomiye Kazandırıyoruz

Kaynak Verimliliği teması kapsamında belirlediğimiz «Bölgemizde yoğun görülen atıkların ekonomiye geri kazandırılması» hedefi çerçevesinde, bölgemizde ağırlıklı faaliyet gösteren gül ve mermer işleme sektörlerinde açığa çıkan katı ve sıvı atıkların değerlendirilme yöntemlerini belirleyeceğiz. Belirlediğimiz en uygun seçenekler üzerine fizibilite çalışmaları gerçekleştirerek bu sistemlerin hayata geçirilmesi için projeler geliştireceğiz.