KALKINMA AJANSLARI
Sosyal Girişimcilik

Bölgesel kalkınmanın sağlanması ve bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılması bakımından sosyal fayda üreten sosyal işletmeler ve kooperatiflerin desteklenmesi; kırsal alanda ekonomik faaliyetlerin çeşitlenerek gelir düzeyinde artış sağlanması, büyük kentlere göçün önlenmesi, sosyal içermenin desteklenmesi ve kentlerin çevre yerleşim birimlerinde yoksullukla mücadele konusunda kayda değer katkı sağlamaktadır. Bu bakımdan, bölgelerde sosyal yenilikçilik ekosisteminin geliştirilmesi ve sosyal girişimcilik altyapısının güçlendirilmesi önem taşımakta, bölge içerisinde refahın hem mekânsal hem de toplum kesimleri arasında daha dengeli şekilde dağılmasına katkı sunmaktadır. Bu durum, orta ve uzun vadede bölgeler arasında daha dengeli bir gelişmenin ortaya çıkmasını sağlayacaktır.

Türkiye’de son 10 yılda sosyal girişimcilik konusunda önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Sosyal girişimcilik, üst politika belgelerinde de sıkça yer almaktadır. Bu kapsamda, On Birinci Kalkınma Planında (2019-2023) “Rekabetçi Üretim ve Verimlilik” başlığı altında sosyal girişimcilikle ilgili düzenlemelerin yapılması ile sosyal etkinin ölçülmesine yönelik kapasitenin artırılarak, analiz sonuçlarına göre iyi uygulamaların topluma katkıları oranında destek miktarlarının kademeli olarak artırılması hedeflenmektedir. Bunun yanında, Kalkınma Planında girişimcilik kültürünün geliştirilmesi, kadın kooperatifleri ile sosyal nitelikli kooperatiflerin desteklenmesi, kooperatiflere yönelik bir destek sisteminin hayata geçirilmesi gibi sosyal girişimciliğin güçlendirilmesine yönelik politika tedbirleri de öngörülmüştür. Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisinde (2014-2023) ise özellikle toplum içerisinde dezavantajlı konumda olan kesimlerde girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Stratejide geçen “kadınlar, gençler ve dezavantajlı grupların ekonomik ve sosyal yaşama entegrasyonunun sağlanmasına yönelik olarak bu kesimlere girişimcilik ve kendi hesabına çalışma konusunda ilgili kurumların işbirliğinde destek sağlanacaktır” şeklindeki politika tedbiri ile girişimciliğin sosyal içerme boyutuna vurgu yapılmaktadır.

Kalkınma Ajansları bugüne kadar yaptıkları çalışmalarda, öncelikle bölgelerinde sosyal yenilik ve girişimciliğe yönelik farkındalık oluşturmak için çalışmalar yürütmüş, sosyal girişimcilik konusunda faaliyet gösteren ağlara katkı sağlamışlardır. Ajanslar, yürüttüğü mali ve teknik destek programları, SOGEP ve CMDP gibi özel nitelikli programlar ile sosyal girişimlerin kurulmasına ve kapasitelerinin artırılmasına destek sağlamaktadır. Kalkınma ajansları, istihdam edilebilirliğe ve sosyal içermeye ilişkin yenilikçi modellerin geliştirilmesine, sosyal girişimcilik ve sosyal yenilikçilik alanlarında hizmet veren/verecek olan aracı kurumların işleteceği, ekosistem güçlendirmeye yönelik merkezler, sosyal laboratuvarlar ile kuluçka ve hızlandırıcı programların uygulanmasına yönelik projeler hayata geçirmeye önümüzdeki dönemde de devam edecektir.

Ülkemizde sosyal girişimcilik konusunda bölgelerin gelişmişlik düzeyi, beşeri sermaye kapasitesi, Ar-Ge ve yenilikçilik konusundaki altyapıları dikkate alınarak farklı politikaların uygulanması gerekmektedir.  Ar-Ge, yenilik ve girişimcilik konusunda gelişmiş bölgeler ve metropoller sosyal girişimcilik konusunda öncü rol oynamaktadır. Türkiye’de sosyal girişimlerin önemli bir kısmı üç büyük kentte faaliyet göstermektedir. Gelişmiş bölgelerde sosyal girişimciliğin geliştirilmesi amacıyla sosyal etki yatırım fonlarının oluşturulması ve potansiyel etki yatırımcıları için destek modellerinin geliştirilmesi faydalı olacaktır. Yeni sanayi merkezlerinde girişimcilerin sosyal etki ve sosyal işletme konusunda bilgi ve farkındalık düzeyinin artırılması sosyal girişimciliğin teşvik edilmesi bakımından önem arz etmektedir. Gelişmiş bölgelerde uygulanan yenilikçi sosyal girişimcilik uygulamalarının bu bölgelerde yaygınlaştırılmasına, gelişme yolunda olan düşük gelirli bölgelerde ise genel anlamda girişimcilik kültürünün geliştirilmesine ve sosyal etki konusunda kurumsal kapasitelerin güçlendirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Düşük gelirli bölgelerde, özellikle kırsal alanda kadın ve gençler arasında kooperatifçiliğin desteklenmesi ve ortak üretim imkânlarının artırılması da önem taşıyan bir diğer husustur. Kalkınma ajansları, önümüzdeki dönemde sosyal girişimciliğin geliştirmesi bakımından öncelikle bu alanlardaki faaliyetlere destek sağlayacaktır.

Kalkınma ajansları tarafından sosyal girişimciliğin desteklenmesine yönelik yürütülen faaliyetler hakkında daha fazla bilgi için ajans isimlerine tıklayınız