KALKINMA AJANSLARI
Kaynak Verimliliği
Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye

Ajansımız, Doğu Akdeniz Bölgesi’nde ham madde, enerji ve su gibi doğal kaynakların daha verimli kullanılmasını ve daha az girdi ile daha çok değer oluşturulmasını hedeflemektedir. Bu kapsamda başta kaynak verimliliği yatırımlarının desteklenmesi olmak üzere, bu alanda yapılacak eğitim, danışmanlık, bilgilendirme ve farkındalık oluşturma çalışmaları ile gelecek nesiller için doğal kaynakların korunması ve bölge olarak sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı verilmesi sağlanacaktır.

 TR63 Bölgesi illeri sanayi sektörü açısından gelişim potansiyeline sahiptir. Bölge, sahip olduğu doğal yer altı ve yer üstü kaynaklar, tarımsal çeşitliliği ve iklimi, ayrıcalıklı teşvik avantajları ve lojistik imkanları ile sanayi yatırımları için cazip konumdadır. TR63 Bölgesi illerinden Hatay’da ana metal sanayi (çelik), gıda (yaş meyve ve sebze), mobilya, ayakkabıcılık ve filtre sektörleri öne çıkarken; Kahramanmaraş’ta tekstil, gıda sanayi, metal mutfak eşyası, kuyumculuk, kağıt ve çimento sanayi sektörleri; Osmaniye ilinde ise ana metal sanayi ve gıda sektörleri öne çıkmaktadır. 

Kaynak verimliliği çalışmalarında organize sanayi bölgeleri, gerek sektörlerin kümelenme özelliği gerekse endüstriyel simbiyoz olanaklarından faydalanma potansiyeli nedeniyle önem arz etmektedir. Firmaların girdi olarak kullandığı hammaddeler, firmalar arasındaki atık değişimleri ile ikame edildiğinde sadece atık azaltımında değil hammadde temini ve fiyat dalgalanmalarının engellenmesi gibi konularda da avantajlar sağlanacaktır. TR63 Bölgesi’nde Hatay’da 4, Kahramanmaraş’ta 3, Osmaniye’de 2 olmak üzere toplam 9  adet aktif OSB ve bu OSB’lerde üretim yapan 351 işletme bulunmaktadır. Bununla birlikte kurulum aşamasında olan 6 OSB için çalışmalar devam etmektedir.

İskenderun Körfezi 16,7 milyon ton çelik üretimi ile Türkiye üretiminin % 32’sini gerçekleştirmekte ve Türkiye çelik üretiminde ilk sırada yer almaktadır. Sektörün atığı olan cürufun, farklı sektörler tarafından girdi olarak kullanılması ile, hem bölge ekonomisine katkı sunulması hem de atık bertarafı sağlanarak olası çevre zararlarının da önüne geçilmesi mümkün olacaktır. Bununla birlikte Kahramanmaraş ilindeki büyük ölçekli çimento tesisleri atık bertarafı konusunda bölgemizin elini güçlendirmektedir. Bu tesislerin bünyesinde bulunan yüksek kapasiteli ocaklarda atık çamuru, bitkisel, plastik ve karton atıkları gibi, belirli kalorifik değer üzerindeki her türlü atık, yakıt olarak kullanım potansiyeline sahiptir. 

Kahramanmaraş  ilindeki  zengin  linyit yatakları üzerine kurulu Afşin-Elbistan Termik Santrali, ülkemizin enerji ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılamaktadır. Santralin kaynak verimliliği açısından önemi, linyit madenlerinin üst tabakalarında yer alan leonardit ve gidya maddeleridir. Milyarlarca ton rezerve sahip olduğu düşünülen her iki ürünün ekonomiye kazandırılması, hem tarımda kimyasal gübre kullanılmasını azaltma, hem de toprak işleme gibi fosil yakıtlara bağlı girdi kullanımını azaltma potansiyeli taşımaktadır.

Bölgemizde Kaynak Verimliliği Potansiyeli
  • Bölgemiz ham çelik ve yassı çelik üretiminde Türkiye'de ilk sırada yer almaktadır. Sektörden büyük miktarda  atık cüruf elde edilmektedir.
  • Bölgemizde yer alan Afşin-Elbistan Termik Santrali, ülkemizin enerji ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılamaktadır. Santral sahasında bulunan ve organik tarımda toprak düzenleyici olarak kullanılabilen leonardit ve gidya ürünlerinin işlenme potansiyeli bulunmaktadır.
  • Bölgemiz tekstil sektörünün önemli üretim merkezlerinden biridir. Sektörde yapılacak temiz üretim çalışmaları ile su ve enerji tasarrufu sağlanabilecektir.
  • TR63 Bölgesi hem global radyasyon değeri açısından  hem  de  güneşlenme  süreleri açısından Türkiye   ortalamasının   üstündedir. Aynı zamanda rüzgar enerji santralleri için uygun koşullara sahip bölgemiz, yenilenebilir enerji  yatırımları için cazip konumdadır.
  • Bölgemizde bulunan kağıt ve karton ürünler imalatı sektörü yoğun su ve enerji kullanımı ile verimlilik çalışmaları için öncelikli konumdadır.
  • Bölgemizdeki çimento tesisleri ise atıkların bertaraf edilmesi için kullanılabilecek altyapıya sahiptir.

Ajansımız, 2020 yılından itibaren uygulamaya başladığı programlarda verimlilik çalışmalarını ön planda tutmaktadır. Bu kapsamda, bölgemizde üretim süreçlerinde verimliliğin artırılması amacıyla Mobilyacılığın Geliştirilmesi Finansman Desteği Programı ile yine bölgemizdeki firmaların enerji verimliliği ve yalın üretim konularında kurumsal kapasite eksikliğinin giderilmesi amacıyla İmalat Sanayisi Teknik Destek Programı Ajansımızca hayata geçirilmiştir.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız tarafından 2020 ve 2021 yılı teması olarak ilan edilen "Kaynak Verimliliği", Ajansımızın güdümlü proje konuları içerisinde de öncelikli konumdadır. Bu kapsamda "Kahramanmaraş Yalın Üretim Danışmanlık Merkezi" ve "Demir-Çelik Cürufu Geri Dönüşüm Tesisi" projelerinin hayata geçirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Proje ve desteklerin yanı sıra Ajansımız, firmaların iş süreçlerindeki verimlilik sorunlarının giderilmesi amacıyla yatırımlara yol gösterici nitelikteki rapor, fizibilite ve analiz çalışmaları da yürütmektedir. Bu kapsamda Afşin-Elbistan Termik Santrali'nin üst tabakalarında yer alan leonardit ve gidya maddelerinin potansiyelini ortaya koyan "Kahramanmaraş İli Leonardit ve Gidyadan Organomineral Gübre İmalatı Ön Fizibilite Raporu" ve Hatay'da öne çıkan filtre sektörünün analiz edildiği "Hatay İli Filtre Sektörü Değer Zinciri Analizi" çalışmalarımız tamamlanmıştır.

Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı, bölgemizin sanayi üretiminde katma değerin ve rekabetçiliğin artırılması amacıyla, 2020-2023 dönemi İmalat Sanayinde Verimliliğin Artırılması ve Teknolojik Dönüşüm Sonuç Odaklı Programının (Verimlilik SOP) uygulamasına başlamıştır.

Verimlilik Sonuç Odaklı Programı ile;

  • Eğitim sistemi ile işgücü piyasası arasındaki uyumun güçlendirilmesini ve işgücü verimliliğinin artırılmasını,
  • Sanayide sürdürülebilir üretim uygulamalarının geliştirilmesini ve dijital teknolojilerin kullanımının yaygınlaştırılmasını,
  • Başta KOBİ'ler olmak üzere firmaların teknolojik donanımlarının, verimlilik uygulamalarının ve ar-ge kapasitelerinin güçlendirilmesini amaçlamaktayız.

Program kapsamında, 2020-2023 dönemi için, bölgemizde verimlilik uygulamalarının geliştirilmesine yönelik çok sayıda faaliyet planladık. Hayata geçireceğimiz projeler ile kurumsal yapısı güçlü, yüksek teknoloji kullanımının yaygın olduğu ve verimlilik kapasitesi yüksek sürdürülebilir bir sanayi ekosistemi oluşturmak üzere faaliyetler yürüteceğiz.

Yalın Üretim Danışmanlık Merkezi ile Verimliliği Artırıyoruz

Ajansımız güdümlü proje desteği ile hayata geçirilmesi planlanan Yalın Üretim Danışmanlık merkezi ile Kahramanmaraş ilindeki tüm imalatçı sektörlere hizmet verilmesini planlıyoruz. Kuracağımız yalın üretim merkezi ile ildeki sektörlerde israfın  azalmasını,  maliyetlerin  düşürülmesini,  piyasa  koşullarına  uyumun  sağlanmasını, esnek bir üretim altyapısına sahip olunmasını, işletmelerin nakit akışlarının hızlanmasını, firma karlılıklarının ve rekabet güçlerinin artırılmasını, işçi ve makine kullanımında verimlilik sağlanmasını ve hammadde ve stoklarında iyileşme sağlanmasını hedefliyoruz.

Bölgemizdeki Firmaların Verimlilik Faaliyetlerini Destekliyoruz

Bölgemizde öne çıkan sektörleri desteklemeyi sürdürüyoruz. Bu kapsamda uygulanacak olan finansman desteği programımız ile Osmaniye ilinde tarıma dayalı sanayi işletmelerinin üretim süreçlerinde verimliliklerini artırmayı, teknolojik altyapılarını iyileştirmeyi ve bu sayede rekabet güçlerinin artırılmasına katkı sağlamayı amaçlıyoruz.