KALKINMA AJANSLARI
Kaynak Verimliliği
Çukurova Kalkınma Ajansı Adana, Mersin

 

Ajansımız, kaynak verimliliği konusunda bölgede farkındalığı artırarak, yalın üretim ve verimlilik uygulamaları yoluyla imalat sanayiinde maliyet etkin üretimi gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Yalın felsefenin yanında atık yönetimi, geri dönüşüm ve endüstriyel simbiyoz olanakları ile birlikte sınırlı kaynakların daha etkin ve verimli kullanılması ve firmaların rekabet gücünün arttırılması sağlanacaktır.

Dünyada kaynaklar sınırlıyken ihtiyaçların hızla artması bir süre sonra kaynakların yetersiz gelmeye başlamasına neden olacaktır. Günümüzde tüketim ve nüfusun hızla artması sonucu doğal kaynaklara ulaşmak giderek daha zor ve maliyetli hale gelmektedir. Kaynak verimliliği; sınırlı ve tükenebilir olan kaynakların daha verimli kullanılması ile maliyetleri düşürürken, israfın önlenmesi ve çevreye zarar veren sera gazı emisyonlarının azaltılması gibi katkılar da sağlamaktadır. Sanayide yaratılan kaynak verimliliği, çevreye olumlu etkiler sağlarken, rekabet gücünü de artırmaktadır.

Kaynak verimliliği son dönemde tüm dünyada öne çıkan konular arasındadır. 2050 yılına kadar AB sınırları içinde sıfır karbon emisyonunu hedefleyen Avrupa Yeşil Mutabakatı, aynı zamanda daha iyi yaşam koşullarına ulaşabilmek için yeni politikaları da hayata geçirmeyi planlamaktadır. Bu politika önerilerinden en çok dikkat çekeni ise, sınırda uygulanacak karbon vergisidir. Bu durum ekonomileri fosil yakıtlara daha bağımlı olan ülke ve bölgeler için sorunlara neden olabilecektir. İklim değişikliğinin kaçınılmaz sonucu olan kuraklığın etkisi altındaki ülkemizde de kaynak verimliliği önümüzdeki dönem önemli gündem maddeleri arasında olacaktır.  

Çukurova Bölgesi geçmişe uzanan sanayi-ticaret kültürü ve üretim altyapısı, verimli ve geniş tarım arazileri, yüksek yenilenebilir enerji potansiyeli ile kaynak verimliliği konusunda büyük imkanlara sahiptir. Bölgemizde, imalat sanayi kapsamında faaliyet gösteren ve özellikle hammadde tüketimleri ile tasarruf potansiyeli oldukça yüksek olan kimya, tekstil, gıda, ana metal ve metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektörlerinde hammadde verimliliğine yönelik çalışmalar önem arz etmektedir.

İmalat sanayi bugün olduğu gibi gelecekte de artan enerji kullanım miktarı ile ülke ve bölgemizin genel enerji tüketiminde önemli pay sahibi olacaktır. Ayrıca, sanayide sağlanabilecek tasarrufun önemli oranda getirileri olacağından, imalat sanayi sektörü enerji verimliliği yatırımları açısından hedef sektör haline gelmiştir.

Adana ve Mersin illerimizde kurulan model fabrikalarca sanayi işletmelerine, yalın üretim ve maliyet tasarrufu ile artan kar, atık yönetimi ve geri dönüşüm ile daha fazla verimlilik, teknolojik modernizasyon ile daha yüksek üretim kapasitesi ve kaynakların çevresel etkilerinin azaltılması gibi konularda danışmanlık ve eğitim hizmetleri sağlanmaktadır. Bu tür çalışmalar bölgede farkındalığın artırılmasına önemli katkılar sağlamaktadır.

İskenderun Körfezi’nde Endüstriyel Simbiyoz Projesi bölge aktörlerinin işbirliğinde on yıl önce Türkiye’de ilk defa gerçekleştirilen bir çalışma olarak önemli bir tecrübe oluşturmaktadır. Proje ile bölgedeki sektörlerin atıkları veya yan ürünlerinin diğer sektörlerde girdi olarak kullanılması için uygulamalar yapılmış ve meyve posasından hayvan yemi, atık yağdan elektrik, demir çelik cürufundan asfalt hammaddesi, soda üretiminden kaynaklanan atıktan çimento katkı maddesi, çelikhane atıklarından gübre katkı maddesi üretilmesi gibi başarılı örnekler gerçekleştirilmiştir.

Bu tecrübe üzerine yeni bir bakış açısıyla endüstriyel simbiyoz çalışmalarının güncellenmesi üzerine bölgemizde fikir birliği oluşmuştur. Bu çerçevede özellikle organize sanayi bölgeleri ve sanayi ve ticaret odaları ile işbirliğinde sektörel ölçekte endüstriyel simbiyoz çalışmaları yapılması planlanmaktadır.

 

Ajansımız TÜBİTAK Marmara Araştırma Enstitüsü ve Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı gibi kurumlarla işbirliğinde kaynak verimliliği ve temizüretim alanında bölgemizde işletmelere yönelik eğitim ve tecrübe paylaşım toplantıları düzenlemiş ve işletmelerin bu alanda farkındalığını artırmıştır.  

Ajansımız 2020 yılında başlatmış olduğu teknik destek programı ile bugüne kadar 28 işletmeye yalın üretim ve kaynak verimliliği konuları ağırlıklı olmak üzere yönetim danışmanlığı sağlamıştır. Bu desteğin üç yılda 150 işletmeye daha verilmesi öngörülmektedir. Adana ve Mersin Model Fabrikaları işbirliğinde sağlanan bu desteklerle teorik ve uygulamalı eğitim alan bölge KOBİ'leri üretkenlik, kalite, maliyet ve enerji verimliliği konularında önemli aşamalar kat etmektedir.   

Çukurova Bölgesinin imalat sanayindeki üretim potansiyeli, özellikle hammadde verimliliği, atık yönetimi ve geri dönüşüme yönelik sektörel çalışmalar için önem arz etmektedir.

►Kaynakların verimli kullanımını artıracak eylemleri içeren Avrupa Yeşil Mutabakatı, iklim değişikliğinden biyolojik çeşitliliğe, atık yönetiminden hava kirliliğine kadar tüm çevre konularını ele alan bir yol haritası olarak önümüzdeki dönem tüm sektörler için dönüşümü getirecektir.
►Bölgemiz sektörel çeşitliliği itibariyle endüstriyel simbiyoz alanında önemli işbirlikleri potansiyeline sahiptir.   
►Bölge sanayinin kaynak verimliliği ve döngüsel ekonomi  alanında farkındalığının artırılması ve insan kaynağının yetiştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır.   
►Bölgede devam eden büyük ölçekli petro-kimya yatırımları ile yeni OSB’lerin çevresel etkilerinin değerlendirilmesi önem arz etmektedir.   
►İklim değişikliğinin kaçınılmaz sonucu olan kuraklık, ülkemizin ve bölgemizin önemli gündem maddeleri arasındadır.

Bölge sanayimizin kaynak verimliliği konusunda bilinç ve farkındalığını artırıyoruz.

Bütüncül bir yaklaşımla hammadde kullanımının ve atık miktarının azaltılması, geri dönüşüm ve yeniden kullanım teknolojilerinin geliştirilerek uygulanması, kaynak verimliliğinin sağlanması ve sıfır atık amacına ulaşılması için öncelikle bölge firmalarımızın bilinçlendirilmesi gerektiğine inanıyoruz.

Bu kapsamda, kaynak verimliliğinin gerekliliği ve faydalarını en iyi uygulama örnekleri ile yaygınlaştırarak, görselleştirerek, işletmelerin öğrenme ve farkındalık süreçlerini destekleyeceğiz. İşletmelerin enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kullanımı, atık yönetimi, su yönetimi, işletmeler arasında maddesel değişim, arazi kullanımı, ulaşım ve çevre yönetimi ile iş yeri güvenliği konularında bilinçlendirilmelerini sağlayacağız. 

Kaynak verimliliği ve sürdürülebilir üretim için imalat sanayinde sektörel odaklı yaklaşımı benimsiyoruz.

İmalat sanayinde her sektörün kaynak  kullanımı ve atık  değeri birbirinden  farklılıklar göstermekte olup, Ajans  olarak bölgemizde yoğunluk arz eden  sektörler için kaynak verimliliği uygulamalarına yön verecek sektörel bazda çalışmalar gerçekleştireceğiz.

Bölgemizde Eko-Endüstriyel Parkların gelişimini destekliyoruz.

Endüst­riyel Simbiyoz yaklaşımının somut bir uygulaması olan Eko-Endüstriyel Parkların bölgemizde de hayata geçirilebilmeleri doğrultusunda, yeni kurulan OSB‘ler için bu alanda model oluşturulmasını sağlamak üzere fizibilite çalışmaları gerçekleştireceğiz. 

Eko-Endüstriyel Parklarda üretim ve hizmet sektöründe yer alan, çevresel ve ekonomik perfor­manslarını artırmak isteyen işlet­meler, bir araya gelerek çevresel ve kaynak kullanımına ilişkin konularda iş­birliği yapacaklar. Birlikte çalışmayla elde edilecek toplam fayda, işlet­melerin sadece kendi işleyişlerini optimize ederek elde edecekleri işletme bazındaki faydaların topla­mından daha fazla olacaktır.