Bölge illerinin ihracat rakamlarına baktığımızda 2020 verilerine göre yıllık 30 milyon doların üzerinde hacime sahip üç pazar olarak sırasıyla ABD, Almanya ve Birleşik Krallık görülmektedir. Sektör bazında ise, Malatya için kayısının başı çektiği kuru meyve ve mamulleri 151 milyon dolarlık ihracat payına sahipken;  su ürünleri ve hayvansal mamuller 30 milyon dolar, hazır giyim ve konfeksiyonun payı  salgının etkisi ile 2019’a göre % 80 azalarak 19 milyon dolardır. Elâzığ’da ise krom ve mermerin ağırlıkta olduğu  madencilik ürünleri sektöründe 140 milyon dolar ve  mobilya, kâğıt ve orman ürünleri sektörü 13,5 milyon dolarlık paya sahiptir. Bingöl’de 1 milyon dolar ihracatla su ürünleri ve hayvansal mamulleri ve Tunceli’de 160 bin dolar ihracatla meyve sebze mamulleri sektörleri bölgenin dış ticaretinde öne çıkmaktadır.

Yukarı Fırat (TRB1) Bölgesi’nde imalat sanayinde faaliyet gösteren firmalar ağırlıklı olarak tekstil, gıda ve tarıma dayalı sanayi alanlarında konumlanmıştır. Bu duruma ek olarak Malatya ve Elâzığ illerinde makine-teçhizat üretimi, metal işleme, sanayi ve yapı malzemeleri imalatı sektörleri gelişme eğilimi göstermektedir. Katma değeri artırmaya yönelik bu sektörlerin çeşitlenmesi ve gelişmesi bölge ekonomisi için son derece elzem görülmektedir. Bölgemizde sanayi yerel hammadde kaynaklarına dayalı bir çerçevede gelişim göstermekte olup, Malatya ve Elâzığ illerimizdeki organize sanayi bölgeleri planlı sanayileşmesi ile sanayinin gelişmesinde büyük rol oynayan itici gücü oluşturmuştur. Bingöl ve Tunceli illerinde ise görece küçük çaplı, atölye tipi sanayi faaliyetleri hâkim olup, OSB’ler yeni yeni canlanmaya başlamaktadır.

Gerek 11. Kalkınma Planı’nda hedeflenen rekabetçiliği ve verimliliği artırıcı politikalar temelinde ithalata daha az bağımlı bir üretim yapısıyla daha fazla mal ve hizmet satılmasını sağlayacak ihracat odaklı bir dönüşümün gerçekleştirilmesi amacına, gerekse 2023 Sanayi Strateji Belgesi’nde belirtilen önemiyle ihracatı güçlendirecek faaliyetlerin belirlendiği genel çerçeveye uygun olarak bölgemizin dışa açılma ve ihracat kapasitesinin artırılması yoluyla bölgenin kalkınmasına Ajans olarak spesifik bir pencere açmış bulunmaktayız.

Geçmiş yıllara baktığımızda ham mamul ya da yarı mamul ürünlerin ihracında büyük bir oran söz konusuyken katma değeri yüksek malların ihracı nispeten çok daha az olarak gözlemlenmektedir. Malatya’da kayısı ve Elâzığ’da mermer ihracatı bu durumun en açık örneğidir. Kurumsallaşma, altyapı ve eğitim konularında firmalarımızın eksiklerini kapatmalarına yardımcı olarak katma değeri yüksek malların da ihraç edilebilir konuma yükseltilmesi amaçlanmaktadır. Bölgeye mercek tutulduğunda Malatya ve Elâzığ’ın orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünleri üretme potansiyelinin olduğu ve bu konuda ajansımızın katalizör olabileceği değerlendirilmektedir.

TRB1 Bölgesinde ihracatın geliştirilmesi ile; bölgedeki firmaların satışlarının ve karlılığın artırılması, pazar farklılaşması ile iç pazardaki talep dalgalanmalarından kaynaklanan risklerin azaltılması, ölçek ekonomiye ulaşılması ve birim maliyetlerin düşürülmesi, ürün yaşam döngüsünün yeni pazarlara girerek uzatılması, verimliliğin ve kalitenin artırılması, küresel pazar trendlerinin takip edilmesi, firma prestijlerinin artırılması noktasında önemli katkılar sağlayacağı değerlendirilmektedir.

• TRB1 Bölgesi ihracatı, TÜİK verilerine göre, 2012 yılında ülke ihracatının %0,22’sini oluştururken 2018 yılında bu oran % 0,25’e, 2019 yılında ise % 0,27’ye yükselmiştir. 2020 yılında ise bu oran % 0,25 olarak kaydedilmiştir.
•  
• Bölgedeki firmaların Ar-Ge / Ür-Ge faaliyetleri ve üniversite - sanayi işbirlikleri ile beslenerek katma değeri yüksek ürünler üreten firmalar haline evrilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

• Bölgedeki firmaların mevcut satışları ve kârlılıkları iç pazardaki talep dalgalanmaları ve pazarda meydana gelebilecek farklılaşmalar bakımından risk altındadır.

• • İhracatçı konuma gelmesi hedeflenen imalat sanayi firmalarında ölçek ekonomiye ulaşılması ve birim maliyetlerin düşmesi gerekmektedir.
  •  
  • Mevcut ve yeni geliştirilecek ürünlerde yaşam döngüsün uzatılması, üretim süreçlerinde verimliliğin ve kalitenin artırılması gibi ihtiyaçlar bulunmaktadır.
  •  
  • Küresel pazar trendlerinin takip edilmesine yönelik genel bir ihtiyaç varken özellikle henüz ihracat yapmayan firmaların kurumsal kaasitelerinin artırılması gerekmektedir.

Ajansımız 2009 yılındaki kuruluş kararına müteakip faaliyetlerine başladığı 2010 yılından bugüne kadar araştırmalar, hazırlanan fizibilite raporları, düzenlenen eğitimler ve çeşitli destek programlarıyla katma değerli ürünlerin artırılması, kaynak verimliliği ve bölge sanayisinde kurumsal dönüşüm gibi daha bir çok hizmetiyle  ihracatın geliştirilmesi doğrultusunda bölge sanayinin gelişimini hedefleyen 300’e yakın projeyi hayata geçirmiştir.

Özel sektöre yönelik yürütülen destek programları ile imalat sanayinde faaliyet gösteren işletmelerin ihracat yeteneklerinin artırılması, yeni istihdam oluşturulması, ürün çeşitliliğinin artırılması ve katma değerli üretime geçiş önceliklerinden en az birini amaçlayan projeler desteklenmiştir.

 Planladığımız proje destekleri ve faaliyetler ile;

Bölge ihracatının 1 milyar dolara çıkarılmasını hedefliyoruz