Bölgesel kalkınmanın gerçekleştirilmesinde dış ticaret önemli bir role sahiptir. Artan ihracat, bölgelerin reel mal ve hizmet üretimini artırarak ekonomik büyümelerine katkıda bulunmaktadır. Yereldeki üretimin nitelik ve nicelik bakımından artması, pazarda yeni ürün ve hizmet markalarının ortaya çıkması, ithalatın azaltılması ve cari açığın finansmanına destek olması bakımından önem taşımaktadır.
- İhracatın bölgesel kalkınma üzerindeki etkilerini şu şekilde özetlemek mümkündür:
- İhracattaki artış, üretimdeki kaynakları nitelik ve nicelik açısından artırmakta ve bölgede daha gelişmiş üretim ve yönetim tekniklerinin benimsenmesini sağlamaktadır. Bu durum bölgenin teknolojik gelişimini de hızlandırmaktadır.
- İhracata dönük üretim, uzmanlaşmış işgücüne ihtiyacı artırdığından, bölgedeki işgücünün niceliği ve niteliği artmakta; diğer yandan, bölge geliştikçe bölgeye daha çok işgücü göçü yaşanmasına neden olmaktadır.
- İhracat üretimindeki artış, bölgede sosyal sermayenin gelişimine yönelik kamu yatırımlarının artmasına yol açmaktadır.
- İhracattaki artış, bölgede gelir artışı sağlamakta, gelirde yaşanan artış ise hane halkının tüketimini artırarak bölgenin ekonomik büyümesine katkıda bulunmaktadır.
Sürdürülebilir bölgesel kalkınma için, bölgelerin uluslararası rekabetçiliğinin temel göstergelerinden birisi bölgelerin dış ticaret performanslarıdır. Bununla birlikte, ekonominin sürükleyici gücü olan ihracatın ülkemizde belirli merkezlerde yoğunlaştığı görülmektedir. Bu anlamda, bütün bölgelerin dışa açılma ve ihracat yapma kapasitesinin geliştirilmesi önem arz etmektedir.
2023 Türkiye İhracat Stratejisi’nde Türkiye’nin ihracatının 500 milyar dolara, dünya ekonomileri içinde 10. sıraya yükselmesi hedeflenmektedir. Ulusal hedeflerin başarıya ulaşması, aynı zamanda bölgesel ve yerel dış ticaret tedbirlerinin performansına ve bu tedbirlerin ulusal ihracat stratejisiyle uyumuna bağlıdır. Bu kapsamda, kalkınma ajansları kuruluşlarından bugüne değin dış ticaretin güçlendirilmesi, bölgelerinin dış ticaret açığının azaltılması ve dış ticaret ortamının iyileştirilmesini hedeflemişlerdir.
- Kalkınma ajanslarının 2014-2023 yıllarına yönelik hazırladıkları bölge planlarında dış ticaretle ilgili olarak;
- Bölge ihracatının artırılması ve ihracatta teknoloji düzeyinin geliştirilmesi,
- Pazarlama ve tanıtım mekanizmalarının geliştirilmesi, iyileştirilmesi,
- Bölgelerin dış ticaret açıklarının azaltılması,
- İhracata yönelik imalatın geliştirilmesi,
- Dış ticaret hacminin artırılması doğrultusunda sınır kapılarının etkin olarak kullanımının sağlanması ve
- Sınır ötesi ticaret işbirliklerinin geliştirilmesi
Belirlenen bu hedefler doğrultusunda kalkınma ajanslarınca yapılan çalışmalar, bölgelerine ilişkin dış ticaret stratejilerinin geliştirilmesi, ihracata yönelik hedef pazar araştırmalarının yapılması, bölgelerindeki üretici ve iş insanlarının alternatif pazarlar hakkında bilgilendirilmesine yönelik faaliyetlerin düzenlenmesi, bu ülkelerle ticaret bağlantılarını sağlamaya yönelik ürün ve hizmetlerini tanıtabilecekleri fuarlara katılımlarının desteklenmesi ile dış ticaretin güçlendirilmesine yönelik finansman desteklerinin sağlanması çerçevesinde yürütülmektedir.
Kalkınma ajanslarınca dış ticaretin güçlendirilmesine yönelik yapılan çalışmalar hakkında daha fazla bilgi için ajans isimlerine tıklayınız.