Aksaray, Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illerinin yer aldığı bölgede faaliyet gösteren Ahiler Kalkınma Ajansı, ekolojik değerler ile kentleşmenin getirdiği fonksiyonel çeşitlenme arasında koruma kullanma dengesini sağlamayı ve tüm faaliyetlerini çevresel değerlerle uyum içerisinde gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Bölgemizde atık su yönetimi, havza yönetimi ve temiz üretim konuları, çevre yönetiminin iyileştirilmesi açısından öncelik verilen alanlardır.
Bölgemiz uluslararası Ramsar Sözleşmesi gereğince koruma altına alınan Seyfe Gölü ve Özel Çevre Koruma alanı olarak tescil edilen Ihlara Vadisi ile içerisinde sayısız ören yeri, müze, vadi ve yeraltı şehri bulunan ve 1985 tarihinden bu yana doğal ve kültürel varlık olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Kapadokya Bölgesine ev sahipliği yapmaktadır.
Bölgemizde tarımsal faaliyetler oldukça yoğun olduğundan bu durum zaman zaman bazı yerleşimlerde çevresel kirliliğe neden olabilmektedir. Bitkisel üretimde kimyasal ürünlerin minimum düzeyde ve kontrollü kullanımı, toprak verimliliğin artması açısından önemlidir. Ayrıca bölgemizde yer alan katı atık ve atıksu arıtma tesislerinden etkin şekilde yararlanılması ve tesis bulunmayan yerleşimlerde bu eksikliğin giderilmesi, yaşanabilir bir çevre için atılması gereken önemli adımlardır.
Bölgemizde yaşanabilir ve sürdürülebilir bir çevre için;
- Kentlerde ve kırsalda atık yönetim sistemlerinin iyileştirilmesini,
- Çevre farkındalığının ve duyarlılığının artırılmasını,
- Temiz ve yeşil etiketli üretim sistemlerinin yaygınlaştırılmasını,
- Kentsel ve kırsal alanlarda sağlıklı suya erişimin sağlanmasını,
- Kırsal alanda fiziki altyapının geliştirilmesini hedefliyoruz.
Seyfe Gölü, Kırşehir İlinin Mucur İlçesinde, tektonik kökenli bir çukurlukta yer almaktadır. Göl çevresinde toplam altı adet köy bulunmaktadır. 1989 yılında “Birinci Derece Doğal Sit Alanı”, 1990 yılında ise “Tabiatı Koruma Alanı” statüsü kazanmıştır. Göl tabanı kuşların beslenmesi için son derece değerli olan omurgasızlar bakımından çok zengindir. Bu nedenle, göldeki en önemli canlı grubu su kuşlarıdır.
Ihlara Özel Çevre Koruma Bölgesi, Aksaray ili, Güzelyurt ilçesine bağlı iki belde ve iki köyden oluşmaktadır. Biyolojik çeşitlilik yönünden oldukça zengin bir bölgedir. Hristiyanlığın ilk yılları olan M.S. IV. yüzyılda, Aksaray ve Kapadokya Bölgesi’nde yetişen bazı din adamları Ihlara Vadisi’nin volkan külü (tüf) kayalıklarında karşıt gruplardan korunmak için kolayca oydukları mesken, kilise ve şapellere sığınarak yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Vadideki yapılar genelde IX. ve XII. yüzyıllar arasında inşa edilmiştir.
Bir Bakışta Bölgemiz
- Bölgemiz su kaynakları bakımından Türkiye ortalamasının altındadır. Yağış ortalaması 330 mm civarındadır.
- Bölgemizin yüzeysel ve yeraltı su kaynakları potansiyeli toplam 11.258 hm3/yıldır.
- Bölgemizdeki 14 baraj içme suyu, taşkın koruma ve sulama amaçlı olarak kullanılmaktadır.
- Bölgemizde Kızılırmak, Melendiz ve Ecemiş Irmakları başlıca akarsu kaynaklarıdır.
Ajansımız kuruluşundan bu yana bölgemizde kentsel ve kırsal alt yapının güçlendirilmesi ve yaşanabilir ve sürdürülebilir bir çevre yönetiminin geliştirilmesi amaçlarına yönelik programlar yürütmüş ve bu alanda 40’tan fazla proje için destek sağlamıştır.
Niğde ilinde yürütülen projelerle 14 köyde doğal kanalizasyon arıtma tesisi yapılmış, Niğde Organize Sanayi Bölgesi’nde atık su arıtma tesisi yapımı gerçekleştirilmiştir.
Bölgemizde 100’den fazla köyde çevre dostu güneş enerji sistemleri kurularak içme suyu sistemlerinin etkin kullanılması sağlanmıştır.
Aksaray OSB’de 2018 yılında başlattığımız Endüstriyel Simbiyoz Olanaklarının Araştırılması Projesi ile gıda, metal, madencilik, enerji ve tarım sektöründe birçok firmanın atık alışverişi konusunda işbirliği yapması sağlanmıştır. Çalışma sonrasında 6 firma birbirleriyle atık alışverişi yaparak daha verimli, sürdürülebilir ve çevre odaklı bir üretim modeline geçmiştir. Bölgemizde bir ilk niteliğinde olan proje sayesinde;
- 1.275 ton/yıl ham nişasta, atık sudan ayrıştırılarak pastacılık, unlu mamul ve yem sektöründe kullanılmaya başlanmış,
- 480 ton/yıl atık metal herhangi bir işleme tabi tutulmadan, başka sektördeki firmaların üretimine katılmış,
- 8.000 ton/yıl şekerpancarı yaprağının atık olarak tarlada kalmasının önüne geçilmiş, bu atıklar biyogaz tesisinde enerjiye dönüşmüştür.
Uygulanan Projelerden Örnekler
Nevşehir Islah Organize Sanayi Bölgesi Kapalı Sistem Atıksu Deşarj Hattı Projesi
Proje ile Nevşehir Islah Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 1.450 metrelik alanda açıktan akan atık suyun arıtma tesisine kadar kapalı sistem boru hattı ile taşınması sağlanmıştır. Bu sayede çevredeki tarım arazilerinde atık suyun neden olduğu çevre kirliliğinin önüne geçilmiştir.
Suyun Hakça Paylaşımı Projesi
Proje kapsamında; Kırşehir’in Mucur İlçesi’ne bağlı 6 köyde su kollektör ve entegre su dağıtım pano sistemleri kurulması ve köylerde yetersiz olan su ihtiyacını karşılamak amacıyla yeni bir su kaynağı devreye alınarak su deposu terfi hattı kurulması sağlanmıştır. Proje sonucunda 6 köyde yaşayan toplam 472 vatandaşımız sağlıklı içme suyuna kavuşmuştur.
Niğde Köyleri Otomasyonla Kalkınıyor Projesi
Proje ile; Niğde iline bağlı köylerin tamamında bulunan 140 adet içme suyu deposuna fotovoltaik enerji kaynaklı, merkezi kontrollü otomasyon sistemleri ve ultraviyole su hijyenizasyon kitleri entegre edilmiştir. Niğde ilinin köylerinde içme suyunun istenen düzeyde temizliği sağlanmış, içme suyu kaynaklı sağlık sorunlarının önüne geçilmiştir. İçme suyu depolarındaki pompaların yer altından su çekmede sarf ettikleri enerji maliyetleri düşürülmüş, bölgede yaşayan yaklaşık 150.000 vatandaşımızın daha ucuz ve temiz içme suyuna erişimi sağlanmıştır.
Ulusal ve bölgesel planlarda yer alan hedeflere uygun olarak, çevrenin ve doğal kaynakların korunması için çalışıyoruz.
Bölge Planımızda yer alan «Yaşanabilir ve sürdürülebilir çevre yönetiminin geliştirilmesi» önceliği doğrultusunda;
- Kentlerde ve kırsalda atık yönetim sistemlerinin teşviki ve yaygınlaştırılması,
- Kentlerde ve kırsalda çevre farkındalığının ve duyarlılığının artırılması,
- Hayati öneme sahip su havzalarının sürdürülebilir yönetiminin desteklenmesi,
- Temiz ve yeşil etiketli üretim sistemlerinin yaygınlaştırılması,
- Güvenilir gıda arzının yaygınlaştırılması,
- Kentsel ve kırsal alanlarda sağlıklı suya erişimin sağlanmasını hedefliyoruz.
Hedefimiz; yaşanabilir ve temiz bir çevre!
Gelecek nesillere temiz ve sürdürülebilir bir çevre bırakmak için program ve projeler geliştiriyoruz.
Ulusal ve bölgesel ölçekli planlar doğrultusunda, bölgemizde sürdürülebilir çevre yönetimi uygulamaları gerçekleştiriyoruz. Bu kapsamda özel çevre koruma alanlarının eylem planlarına katkı verilmesi, su havzalarının sürdürülebilir yönetiminin desteklenmesi ve sağlıklı gıda tüketimi ve yeşil etiketli üretim sistemlerinin yaygınlaştırılmasını hedefliyoruz.
Bölgemizde bulunan Organize Sanayi Bölgelerinde atık su altyapısını güçlendiriyoruz, çevre kirliliğinin azaltılmasına katkıda bulunuyoruz.
Uygulaması devam eden mali destek programlarımız aracılığıyla organize sanayi bölgelerindeki altyapı ve üstyapının güçlendirilmesi, bölgemizde turizm altyapısının geliştirilmesi ve çevreci uygulamaların yaygınlaştırılmasını planlıyoruz.
Jeotermal Kaynakları Koruyoruz
Kırşehir İli Terme Jeotermal Alanı Hat Otomasyonu ve Reenjeksiyon Sistemi Güdümlü Proje çalışması ile yenilenebilir jeotermal kaynağın kontrollü kullanımına yönelik olarak termal su dağıtım sistemine entegre otomasyon kumanda sisteminin kurulması ve bölgede jeotermal kaynak kullanılarak tarım, sağlık, turizm gibi alanlarda yapılabilecek yatırımların artmasına katkıda bulunulması hedeflenmektedir. Proje için toplam 6 milyon TL tutarında destek sağlıyoruz.
Endüstriyel Simbiyoz Çalışmalarını Destekliyoruz
Endüstriyel atıkların yan ürün olarak kullanılabilmesi hedefiyle Aksaray’da başlatmış olduğumuz Endüstriyel Simbiyoz Olanaklarının Araştırılması Projesini bölgenin diğer illerine yaygınlaştırıyoruz. Firmalarla birebir görüşmeler gerçekleştiriyor ve potansiyel endüstriyel simbiyoz olanaklarına yönelik teknik destek sağlıyoruz.
Firmalara Danışmanlık Desteği Sağlıyoruz
Teknik Destek Programlarımız ile bölgemizdeki işletmelere su ve atık yönetimi, çevre yönetimi, temiz üretim konularında danışmanlık desteği sağlıyoruz.
Çevre Konusunda Akademik Çalışmaları Destekliyoruz
Bölgesel kalkınma hedeflerimizle uyumlu olarak, bölgemizdeki işletmelerde uygulanacak kaynak verimliliği, temiz üretim, yalın üretim, endüstriyel simbiyoz, gibi konularda yüksek lisans ve doktora tezlerine destek sağlıyoruz.
Kaynak Verimliliği Çalışmalarına Devam Ediyoruz
Bölgemizdeki firmaların kaynak ve süreç verimliliği uygulamalarını gerçekleştirerek daha rekabetçi duruma gelmelerine katkı sağlıyoruz. Bu alanda düzenlenmesi planlanan webinarlar ile bölgedeki sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmalara ve paydaşlara kaynak verimliliği ile ham madde, enerji, su gibi doğal kaynakların nasıl daha verimli kullanılabileceğine yönelik örnek uygulamaları aktarıyoruz. Kaynak kullanım miktarını azaltıcı süreç ve teknoloji yatırımları için finansman modelleri ve destekleri hakkında bilgiler sunuyoruz.