Ajansımız TR33 Bölgesi’nde kümelenme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve güçlendirilmesi yönünde çalışmalar yürütmektedir. Kümelenme, bölge içi, bölgeler arası ve uluslararası ticari ağların geliştirilmesine katkı sağlamaktadır. Bölge Planındaki önceliklerden biri bölge içi ve bölgeler arası ticari ağların geliştirilmesidir. Bu bağlamda, Ajansımız alt bölgeler bazında öne çıkan ve mekânsal yığınlaşmanın olduğu sektörlerde ortak danışmanlık faaliyetleri geliştirerek ve sanayi yapılaşmasının yoğun olduğu alanlarda firmaların koordinasyonunu sağlayarak kümelenmeyi desteklemeyi amaçlamaktadır. Ajansımız 2021 yılı Çalışma Programında, İmalat Sanayisinde Teknolojik Dönüşümün Sağlanması Sonuç Odaklı Programında kümelenmeye yönelik faaliyetleri belirlemiştir.
Aynı ya da benzer iş kolunda faaliyet gösteren, coğrafi olarak birbirine yakın, birbiriyle işbirliği ve rekabet halindeki üretici ya da yan sanayi firmalarının, hizmet tedarikçilerinin ve kurumların bir araya geldiği çalışma modeli kümelenme olarak adlandırılmaktadır. Kümelenme sayesinde firmalar, bireysel hareket ettikleri zamana göre daha karlı, yenilikçi ve efektif hale gelmektedirler. Kümelerin ortaya çıkışı kendiliğinden gerçekleşebileceği gibi; rekabetçi ve değer üreten olgun kümeler haline gelmeleri dışarıdan bir koordinasyon ve destek ile de olabilmektedir. Rekabet gücünün artırılmasında önemli bir araç olan kümelenme yaklaşımının uygulanabilmesi için Ajansımızca öncelikle Bölgedeki sektörler tanımlanmış ve tanımlanan sektörler arasından kümelenme potansiyeli yüksek olanlar belirlenmiştir. TR33 Bölgesi illeri sırasıyla; sektörel bazda dış ticaret, imalat sanayi yapısı gibi özellikleri ile incelenmiş; ortaya çıkan analizlerin yorumlanmasıyla da kümelenme potansiyeli olan sektörler tespit edilmiştir.
Afyonkarahisar sanayisi, ağırlıklı olarak mermer ve gıda sanayi tesislerinden oluşmaktadır. Afyonkarahisar’da işlenen mermer, ilin ihracatında başrol oynamaktadır. Gıda sanayi yüksek istihdamı ile ilin 2. sıradaki gelişmiş ve uzmanlaşma düzeyi yüksek sektörüdür. Termal kaynakların varlığı nedeniyle maden suyu üretiminde ve turizmde de Afyonkarahisar ön plana çıkmaktadır.
Kütahya; geniş bir yelpazede faaliyet gösteren pek çok sektörü bünyesinde barındırmaktadır. Seramik ve çininin başkenti olarak değerlendirilen il geleneksel seramik üretiminde Türkiye’de ilk sıradadır. Kütahya’da gıda sektörü ve tekstil-hazır giyim sektörü önemli bir yere sahip olmakla beraber yüksek katma değerli kimya ve otomotiv yan sanayi sektörleri de öne çıkan diğer sektörlerdir. İlde 8’i termal, 1’i doğa alanı olmak üzere toplamda 9 turizm merkezi bulunmaktadır.
Manisa’nın, İzmir’e yakınlığından dolayı nitelikli iş gücünden yararlanması, hâlihazırda elektrikli teçhizat üretiminde, makine sanayinde ve kalıpçılıkta belli birikimlere sahip KOBİ’leri barındırması gibi avantajları ile il bir savunma sanayi kenti olma yolunda hızla ilerlemektedir. Yüksek katma değerli elektronik sektörü ilde çok gelişmiş durumda olup bu sektörde, televizyon ve bilgisayar üretimi ile bunların yazılımı yapılmaktadır. Elektronik sektörünü, beyaz eşya sektörü takip etmektedir. Manisa ilinin gelişmiş bir otomotiv yan sanayisi de bulunmaktadır. Manisa verimli toprakları, iklim ve sulama avantajı ile birlikte gerek tarımsal sanayi gerekse bitkisel ve hayvansal üretim bakımından ülkemiz tarımında önemli bir yere sahiptir. Kuru ve yaş meyve sebze üretimi de Manisa’daki en önemli ihracat ve istihdam alanlarındandır. Çekirdeksiz kuru üzümün anavatanı olarak değerlendirilen Manisa’da yaş ve kuru üzümün ülke genelindeki üretiminin % 90’ı, dünya üretiminin %60’ı karşılanmaktadır.
Dericilik sektörü üzerine organize sanayi bölgesinin olduğu Uşak’ta yıllık yaklaşık 70 bin ton deri işlenmektedir. İlde doğal kümelenmenin oluştuğu bir diğer sektör rejenere iplik sektörüdür. Ayrıca üniversite-sanayi işbirliğinin ağırlık kazandığı ilde halıcılık, ev tekstili ve battaniye sektörlerinde de önemli potansiyel söz konusudur. Uşak, Türkiye’nin battaniye üretiminde %80, tekstil geri dönüşümünde %75 ve giysilik deri üretiminde %80 paya sahiptir. Uşak’ta geri dönüştürülen tekstil ürünleri önem arz etmektedir. Uşak ayrıca yılık 35 milyon m² seramik üretimi ile dikkat çekmektedir.
Bir Bakışta Bölgemizde Kümelenme
- Bölgemizde otomotiv yan sanayi, mermer, makine ve kalıpçılık, elektrik elektronik, deri ve tekstil, gıda ve çini olmak üzere doğal kümelenme oluşumları mevcuttur.
- Bununla birlikte bölgemizde, sağlık turizmi, kanatlı hayvancılık, zeytin ve zeytinyağı, tekstil geri dönüşüm gibi alanlarda kümelenme potansiyeli bulunmaktadır.
- Olgunlaşmakta olan sektörlerdeki paydaşlar arasında koordinasyonun ve entegrasyonun güçlendirilmesi ihtiyacı bulunmaktadır.
- İmalat sanayi yatırımları için yeni ihtisas OSB’lerin kurulmasına ve mevcut OSB’lerin genişletilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
- Termal kaynaklar açısından zengin olan bölgenin turizm gelirlerinden aldıkları payın artırılabileceği bunun için de koordinasyona ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Ajansımız, faaliyet göstermeye başladığı 2009 yılından bu yana, bölgede kümelenmeye yönelik çeşitli çalışmalar yürütmüştür.
Bu kapsamda, Ajansımız desteği ile Manisa Celal Bayar Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi (MCBÜ TTO) liderliğinde TR33 Bölgesi’nde savunma sanayi teknoloji geliştirme kümesi (MASTEK) kurulmaktadır.
MASTEK güdümlü projemiz ile TR33 Bölgesi’nde savunma sanayisine yönelik ürün geliştirme konusunda kapasite oluşturulmakta ve bölgedeki firmalara gerekli kabiliyetlerin kazandırılması sağlanmaktadır.
Proje ile ilk etapta savunma sanayimizin başat aktörleri olan ASELSAN, TAI, ROKETSAN gibi firmalar için özellikle kilit teknoloji içeren ürünlerin geliştirilmesi sağlanmakta olup, savunma sanayi firmalarına alt yüklenicilik hizmeti verilmektedir.