KALKINMA AJANSLARI
Mesleki Eğitim
Zafer Kalkınma Ajansı Kütahya, Afyonkarahisar, Manisa, Uşak

Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa ve Uşak illerinden oluşan bölgemizde, gençlerimizin dijital dünyanın gerekliliklerine ve geleceğin mesleklerine uygun bireyler olarak yetiştirilmesine katkı vermek amacıyla “Mesleki Eğitim Sonuç Odaklı Programı (MESLEK SOP)”nı kurgulayarak çalışmalarımıza başladık. “Geleceğim Mesleğim” sloganıyla yürüttüğümüz çalışmalarla bölgemizde eğitimli genç nüfusun istihdamını sağlamayı, bölgemizin ve ülkemizin ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücü havuzunu oluşturmayı amaçlıyoruz.

Ülkemizin Avrupa ülkelerine oranla genç, dinamik ve nitelikli bir nüfusa sahip olması en büyük sermayesidir. Katma değerli üretim yapılabilecek sektörlerin belirlenmesi ve bu sektörlerin ihtiyaç duyduğu nitelikli çalışan havuzunun oluşturulması, gerçekleştirmekte olduğumuz Milli Teknoloji Güçlü Sanayi Hamlemiz için son derece kritiktir. Bölgemizde yürüttüğümüz çalışmalar, iş gücü arzı ve talebini eşleştiren uzun vadeli politikaların önemini gözler önüne sermiştir. 

Yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde, bölgemizde pek çok alanda istihdam yaratılabilecek potansiyel bulunmasına rağmen, çalışma çağına gelen gençlerimizin özellikle ekonomik nedenler yüzünden yakın büyükşehirlere göç ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu göçün en önemli nedeninin ise gençlerin istihdam beklentisinin olduğu görülmüştür. Çalışmalarımızda, bölgemizdeki iş olanakları ile gençlerimizin beklentilerinin veya bölgemizde mesleki eğitimin kazandırdığı yetkinlikler ile bölgemizdeki işverenlerin isteklerinin tam olarak örtüşmediği, diğer bir anlamda iş gücü arzı ile talebinin uyuşabilmesi için bir takım iyileştirmelere ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiştir. Bu tespitlerden hareketle bölgemizin uzun vadede katma değerli üretim yapabilecek ve gelişme potansiyeli yüksek olan sektörlerin belirlenerek bu sektörlerin ihtiyaç duyduğu nitelikli çalışan havuzunun oluşturulması doğrultusunda çalışmalara başlanmıştır. 

Gençlerimize çağın gerekliliklerine uygun becerileri kazandıracak mesleki eğitimler yanında bölgemiz sanayisinin uzun vadeli yapısal dönüşümüne katkı sağlayacak faaliyetlere de ağırlık verilmektedir. Yapılan araştırmalar günümüzde akıllı üretim, yapay zeka, otonom sistemler ve dijitalleşmenin önemini vurgularken, bu alanlarda çağı yakalayan ülkelerin geleceğin dünyasında ayakta kalacağını göstermektedir. Günümüzde de profesyonel mesleklerin %90'ından fazlası programlama da dahil olmak üzere dijital yeterlilik gerektiriyor. Bu sebeple, Bakanlığımız tarafından hazırlanmış olan 2023 yılı Sanayi ve Teknoloji Stratejisi’ndeki beş ana başlıktan bir tanesi “dijital dönüşüm ve sanayi” hamlesi olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda Ajansımızca, 2023 yılına kadar 500 bin yazılımcı hedefine katkı sağlamak için, çocuklara yönelik yenilikçi eğitim modellerinin MESLEK SOP kapsamında desteklenmesine karar verilmiştir.

Bakanlığımızın 2019 yılı için belirlediği “Mesleki ve Teknik Eğitim Teması”nı MESLEK SOP ile bir adım ileriye götürüyoruz. MESLEK SOP ile hem bölgemiz ekonomisine yön verecek üreten bireyler yetiştirilebilmesi için yenilikçi eğitim modellerini destekliyor hem de aktif çalışma çağına gelen gençlerimizi istihdama dahil edecek yeni modeller oluşturmayı planlıyoruz. Böylece bölgemiz için önemi yüksek sektörlerin uzun vadede nitelikli personel ihtiyacını karşılamayı amaçlıyoruz.

Mesleki Eğitimin Bugününü ve Yarınını Birlikte Ele Alıyoruz

  • Ülkemizde 15-24 yaş grubundaki kişilerin mesleki eğitime katılım oranı OECD ülkeleri ortalamasının üzerindedir.
  • Bölgemizde 40’tan fazla alanda, 150’ye yakın mesleki eğitim veren lise bulunmakta, meslek yüksek okullarını ve mesleki eğitim merkezlerini de dahil etiğimizde bu sayı 200’ün üzerine çıkmaktadır. Bu kurumlarda yılda 100.000’den fazla kişi mesleki ve teknik eğitim almaktadır.
  • Yaptığımız araştırmalara göre bölgemizde mesleki eğitim kurumlarında alınan eğitim iş gücü piyasalarının beklentilerini karşılamakta yetersiz kalmakta, özellikle yerelde mesleki ve teknik eğitim kurumlarının verdiği eğitimin yerelin ihtiyaçları ile uyumlaştırılması gerekmektedir.
  • Küresel ölçekte yapılan araştırmalar profesyonel mesleklerin %90'ından fazlasının dijital yeterlilik gerektirdiğini, ülkemizde özellikle lise altı eğitim seviyesindeki öğrencilerin çağın gerekliliklerine uygun yetkinlikleri kazanabilecekleri eğitim materyallerine ulaşmakta güçlük çektiğini göstermektedir.

2019 yılının Eylül ve Ekim aylarında bölgemizin 4 ilinde “Mesleki ve Teknik Eğitim Farkındalık Toplantıları” gerçekleştirdik. Toplantılarda, bölgemiz illerinde görev yapan meslek lisesi müdürleri ve rehber öğretmenleriyle mesleki ve teknik eğitimin önemi ve mesleki ve teknik eğitim veren okullara karşı oluşan olumsuz algının kırılmasını sağlamak için neler yapılabileceği değerlendirilmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi arasında imzalanan “Mesleki Eğitim İşbirliği Protokolü”nde yer alan okullarımız başta olmak üzere 5 okulumuzda usta-çırak buluşmalarını gerçekleştirdik. Bu sayede mesleki ve teknik eğitim alan geleceğin ustaları, mesleki ve teknik eğitim mezunu ustalarımızın tecrübelerinden yararlanma fırsatına erişmiştir. Tecrübelerini aktaran ustalarımızın hepsi bölgemizden, kendi işinin patronu olan başarılı iş insanları arasından seçilmiştir.

Mesleki ve teknik eğitim alan öğrencilerimizin mezuniyetleri sonrası çalışma hayatına kolay girebilmelerini önemsiyoruz. Bu nedenle bölgemizde yer alan 5 okulumuzdan başarı durumuna göre seçilen toplam 77 öğrencimizin etkili sunuş teknikleri eğitimi alması sağlanmıştır. Eğitimlerde gençlerimize, sunum hazırlama, mülakat, topluluk önünde konuşma ve kendini ifade edebilme teknikleri başta olmak üzere pek çok pratik bilgi verilmiştir.

2019 ve 2020 yılları boyunca 9 farklı proje hazırlama eğitimini teknik destek programımız kapsamında destekledik. Bu eğitimlerde mesleki ve teknik eğitim alanı öğretmenlerimizden ve bölge üniversitelerimiz öğrencilerinden oluşan toplam 229 kişinin proje yazma ve yürütme kapasitelerinin geliştirilmesini sağladık. Bu dönemlerde teknik destek programımız kapsamında Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Onaylı IHA-1 Eğitiminden, Kariyer Danışmanlığına kadar pek çok eğitimi destekledik ve desteklemeye devam ediyoruz.

Bölgemizde dijital dönüşüm sürecine ve geleceğin mesleklerine uygun olarak sanayi ve turizm sektörleri öncelikli olmak üzere nitelikli iş gücü altyapısının oluşturulması amacıyla “Mesleki ve Teknik Eğitim Teması” kapsamında yürüttüğümüz faaliyetleri Mesleki Eğitim Sonuç Odaklı Programı (MESLEK SOP) ile bir adım ileriye götürüyoruz.

MESLEK SOP ile:

  • Öğrencilerin tasarım, üretkenlik, yenilikçilik kapasitelerini geliştirmeyi ve sosyal becerilerini artırmayı
  • Mesleki eğitimde altyapıyı güçlendirmeyi ve çok taraflı sürdürülebilir iş birliği modellerini hayata geçirmeyi
  • Kamu ve özel sektörde sürekli öğrenmeyi destekleyerek çalışan personelin niteliklerini geliştirmeyi amaçlıyoruz.

Program kapsamında 2023 yılı sonuna kadar genç yaşlardan itibaren eğitimi destekleyici ve iş gücü arz ve talebini uyumlaştırmayı sağlayan yeni modeller oluşturulması doğrultusunda pek çok faaliyet planlanmış olup, hayata geçirilmelerine yönelik çalışmalarımız devam etmektedir.

Mesleki ve Teknik Eğitimi Sonuç Odaklı Bir Yaklaşımla Ele Aldık

Hedefimiz bölgede eğitimli genç nüfusun istihdamının sağlanması ve bölgemizin ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücü havuzunun oluşturulmasıdır. Ayrıca kurguladığımız MESLEK SOP faaliyetleri ile bölge ekonomimize yön verecek üreten bireyler yetiştirmeyi de amaçlıyoruz.

MESLEK SOP kapsamında, 2023 yılı sonuna kadar, kurulumuna ve gelişimine katkı sağladığımız toplam 70 yenilikçi eğitim atölyemizle ve mesleki eğitim laboratuvarımızla yıllık 47.000 çocuk ve gencimize ulaşabilmeyi hedefliyoruz.

Bir diğer hedefimiz ise mesleki ve teknik eğitim veren liselerimizin bölgemizdeki özel sektör firmalarıyla iş birliği yapmalarını sağlayarak öğrencilerimizin istihdam edilebilirliklerini artırmaktır. 2016-2017 yıllarında dış kaynaklı fonlarla yürüttüğümüz Zafer-İN Operasyonu kapsamında bölgemizin ihtiyaç duyduğu nitelikli çalışan havuzuna katkı vermek adına Bölgesel İnsan Kaynakları Geliştirme Merkezini (BİGEM) hayata geçirdik. BİGEM vasıtasıyla 2025 yılı sonuna kadar toplam 2.000 çalışanımızın mesleki becerilerinin artırılmasına katkı sağlamayı amaçlıyoruz.

KENDİNYAP Hareketini Başlatıyoruz

Bölgemizde özellikle 6-14 yaş arasındaki çocukların algoritmik düşünme, robotik kodlama, tasarım, üretkenlik, yenilikçilik ve girişimcilik kapasitelerini geliştirmeye yönelik eğitim ve dijital dönüşüm hareketini başlatıyoruz. Süreç dahilinde ilan ettiğimiz Yeni Nesil Eğitim Mali Destek Programı (YENEP) kapsamında sağladığımız 10.000.000 TL’lik destek ile Bölgemizde 133 alt atölyeden (istasyon) oluşan, 42 sabit ve 6 mobil atölye kurulmasına aracı oluyoruz. 

Gençlerin Bilim ve Teknolojide Yaratıcılığını Motive Ediyoruz

YENEP ve KENDİNYAP’ın İlk Büyük Etkinliği Olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Ajansımız destekleriyle 16. Sezon FIRST LEGO League (FLL) Turnuvasını bölgemizde düzenledik. Bölgemiz kurum ve kuruluşlarının desteğiyle yerel ve bölgesel iş birliğinin güzel bir örneğini yansıtan turnuvada ülkemizin her yerinden gelen okulları yarıştırdık. Dünyada da 100’den fazla ülkede düzenlenen, 9 – 16 yaş arası çocuk ve gençlerin kendilerini “topluma duyarlı bilim insanı ve mühendis olarak görmelerini” sağlayan etkinliğe YENEP gönüllü mentorlarımız, sponsorlarımız ve uzmanlarımızla birlikte hakem ve jüri üyesi olarak da katkı sağladık.

Mesleki Eğitim Kurumları ile Özel Sektör Arasında İş Birliği Sağlıyoruz

İmalat sanayii ve turizm sektörlerinde mesleki eğitim kurumları ile özel sektör işbirliğinde mesleki eğitim altyapısının ve kalitesinin geliştirilmesi için “Geleceğim Mesleğim” hareketine Ajansımız da destek vermektedir. Mesleki Eğitimin Geliştirilmesi Mali Destek Programı (MEGDEP) ile bölgemizde mesleki ve teknik eğitimin paydaşlarına 15.000.000 TL’lik destek sağlıyoruz.

Mesleki Eğitim Akademisi ile Bölgemizin Nitelikli Ara Eleman İhtiyacını Karşılamayı Hedefliyoruz

Geleceğimiz kadar bugünümüzü de düşünüyoruz. MESLEK SOP kapsamında yürüttüğümüz faaliyetlerle çocuklarımızı daha iyi bir geleceğe hazırlarken günümüz işgücü ihtiyacına dönük hamleler yapmaya da özen gösteriyoruz. Bu süreçte bölgemizde ihtiyaç duyulan nitelikli ara eleman ihtiyacının karşılanabilmesi doğrultusunda 2023 yılı sonuna kadar Mesleki Eğitim Akademisi projemizi hayata geçirmeyi planlıyoruz.