Akıllı uzmanlaşma, yenilik merkezli büyüme yaklaşımının bölgesel düzeydeki politika çerçevesini teşkil etmektedir.

Dünya genelinde son yıllarda ard arda yaşanan ekonomik darboğazların aşılması amacıyla yenilik odaklı ve yerel potansiyellere dayalı bir ekonomi yaklaşımı olarak geliştirilen akıllı uzmanlaşma, başta AB üyesi ülkeler olmak üzere dünyada birçok ülke tarafından benimsenmiş bir yaklaşımdır. Avrupa 2020 Stratejisinin de önemli kavramları arasında yer alan akıllı uzmanlaşmanın, 2021-2027 yıllarını kapsayan IPA III döneminde, AB üyesi ülkelerde olduğu gibi aday ülkelerin de gündemine daha çok girmesi öngörülmektedir.

Ülkemizin bölgesel gelişme vizyonunu ortaya koyan Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisinde (BGUS) akıllı uzmanlaşma; bölgesel yeniliği geliştirmeye yönelik işbirliklerini geliştirmenin yanında, kamu araştırma fonlarının kullanılmasını da içeren bir politika alanı olarak ele alınmakta, kalkınma ajanslarının koordinasyonunda tüm düzey 2 bölgelerinde bölge plan ve programları ile entegre olacak şekilde bölgesel yenilik stratejilerinin hazırlanması öngörülmektedir. 

Bu politika doğrultusunda, kalkınma ajansları tarafından bölgelerinin yenilik kapasitesini ölçmek, belirli bir dönem için bölgelerinin odaklanacağı uzmanlık alanlarını ve izlenecek yol haritalarını belirlemek amacıyla Bölgesel Yenilik Stratejileri hazırlanmaktadır. Önceleri sistem yaklaşımı ile hazırlanan Bölgesel Yenilik Stratejileri, akıllı uzmanlaşmanın öneminin giderek artmasıyla beraber bazı ajanslar tarafından akıllı uzmanlaşma yaklaşımı çerçevesinde hazırlanmaya başlamıştır. 

Bu kapsamda, günümüze kadar 15 kalkınma ajansı tarafından hazırlanan Bölgesel Yenilik Stratejilerinden 11’i akıllı uzmanlaşma ekseninde geliştirilmiştir. Geliştirilen bu stratejilerde, akıllı uzmanlaşmanın temel yaklaşımı çerçevesinde bölgelerin kısıtlı kaynaklarının rekabet avantajına sahip olunan yenilik odaklı ve sınırlı sayıdaki alana yoğunlaştırılarak kaynakların ve bölge potansiyelinin daha etkin kullanılması yoluyla gerek ulusal gerekse uluslararası alanda daha rekabetçi bir konuma gelinmesi amaçlanmıştır.

Akıllı uzmanlaşma kapsamında kalkınma ajansları tarafından yapılan çalışmalar hakkında daha fazla bilgi için ajans isimlerine tıklayınız.