İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) (The Nomenclature of Territorial Units for Statistics (NUTS)), Avrupa Birliği’nde, bölgesel istatistiklerin tek bir mekansal sınıflandırmaya göre üretilmesini temin etmek için, Avrupa Topluluğu İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından 1970’lerden itibaren geliştirilmiş olan ve 1988’den itibaren AB mevzuatında yer almaya başlayan bir istatistiki sınıflandırma yöntemidir.
Ülkemizde ise, İBBS’nin kullanımı 19 Mart 2001 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen AB Müktesebatının Üstlenmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı ve Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan 8 Mart 2001 tarihli Çevre Konseyinde kabul edilen Katılım Ortaklığı Belgesi kapsamında başlamıştır. Bu çerçevede, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Müsteşarlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) koordinasyonunda 2001 yılında başlanan çalışma ile Türkiye’de İstatistiki Bölge Birimleri tanımlanmış ve bu sınıflandırma 28 Ağustos 2002 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe girmiştir.
Bu kararla birlikte İBBS, bölgesel istatistiklerin ve Kalkınma Ajansları başta olmak üzere ulusal/bölgesel ve AB uyum sürecindeki bölgesel gelişme politikalarının uygulama zemini olarak kullanılmaya başlanmıştır. Yapılan sınıflandırmada, iller düzey 3 seviyesi olarak kabul edilmiş, komşu illerin gruplandırması ile de aşağıda yer alan 26 Düzey II ve 12 Düzey I Bölgeleri oluşturulmuştur.
Düzey II bölgelerinin ulusal ve bölgesel analizlerde uygun bir bölge ölçeği olmaları, AB adaylık sürecinde yürütülen çalışmalara temel oluşturmaları ve AB uyum politikası yakınsama hedefi kapsamında yapısal fonlardan yararlanabilecek bölgelerin Düzey II bazında belirlenmesi dolayısıyla aşağıda yer alan Düzey II bölgeleri ülkemizdeki bölgesel politikalar bağlamında temel kalkınma planlaması birimi olarak belirlenmişlerdir.
Düzey 1 Kod |
Düzey 1 Bölge Adı |
Düzey 2 Kod |
Düzey 2 Bölgelerinin Kapsadığı İller (Düzey 3) |
TR1 |
İstanbul |
TR10 |
İstanbul |
TR2 |
Batı Marmara |
TR21 |
Tekirdağ, Edirne, Kırklareli |
TR22 |
Balıkesir, Çanakkale |
||
TR3 |
Ege |
TR31 |
İzmir |
TR32 |
Aydın, Denizli, Muğla |
||
TR33 |
Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak |
||
TR4 |
Doğu Marmara |
TR41 |
Bursa, Eskişehir, Bilecik |
TR42 |
Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova |
||
TR5 |
Batı Anadolu |
TR51 |
Ankara |
TR52 |
Konya, Karaman |
||
TR6 |
Akdeniz |
TR61 |
Antalya, Isparta, Burdur |
TR62 |
Adana, Mersin |
||
TR63 |
Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye |
||
TR7 |
Orta Anadolu |
TR71 |
Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir |
TR72 |
Kayseri, Sivas, Yozgat |
||
TR8 |
Batı Karadeniz |
TR81 |
Zonguldak, Karabük, Bartın |
TR82 |
Kastamonu, Çankırı, Sinop |
||
TR83 |
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya |
||
TR9 |
Doğu Karadeniz |
TR90 |
Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane |
TRA |
Kuzeydoğu Anadolu |
TRA1 |
Erzurum, Erzincan, Bayburt |
TRA2 |
Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan |
||
TRB |
Ortadoğu Anadolu |
TRB1 |
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli |
TRB2 |
Van, Muş, Bitlis, Hakkâri |
||
TRC |
Güneydoğu Anadolu |
TRC1 |
Gaziantep, Adıyaman, Kilis |
TRC2 |
Şanlıurfa, Diyarbakır |
||
TRC3 |
Mardin, Batman, Şırnak, Siirt |