KALKINMA AJANSLARI
Bölgesel Kalkınmanın Yönetişiminde Kalkınma Ajansları

Ülkemizde Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmesi ile 1 ve 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri kapsamında bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması görevi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına verilmiş olup, bu görev çerçevesinde kalkınma ajanslarının ulusal koordinasyonundan da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sorumlu kılınmıştır.

Kalkınma ajanslarının kuruluş amacı; 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle Cumhurbaşkanınca belirlenen politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak olarak belirlenmiştir.

  • Bu amaç doğrultusunda, Kalkınma ajanslarının temel görevleri:
    • Bölgesel gelişmeyle ilişkili stratejiler hazırlamak,
    • Bölgelerin kaynak ve olanaklarını tespit etmeye, ekonomik ve sosyal gelişmeyi hızlandırmaya ve rekabet gücünü artırmaya yönelik çalışmalar yapmak ve bu konuda yapılan çalışmaları desteklemek,
    • Bölgesel gelişme hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik olarak kamu, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliği ve koordinasyonu desteklemek,
    • Bölgelerdeki iş ve yatırım olanaklarını araştırmak, tanıtmak ve bölgeye kaynak çekilmesini sağlamak,
    • Yerel ve kırsal kalkınma faaliyetlerine destek vermek,
    • Girişimciliği ve girişimcilik ekosistemini desteklemek,
    • Yerel yönetimlerin ve bölgedeki kuruluşların teknik kapasitelerinin geliştirilmesine katkı sağlamak,
    • Bölgeye gelen yatırımcıların izin ve ruhsat işlemlerinin tek elden takibini ve koordinasyonunu sağlamak,
    • Uluslararası fonların bölgedeki paydaşlar tarafından kullanılmasında aracılık ve koordinasyon faaliyetlerini yürütmek,

çerçevesinde özetlenebilmektedir.

Kalkınma Ajanslarının Kurumsal Yapısı
4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca Ajanslar, tüzel kişiliği haiz ve Kararname ile düzenlenmemiş bütün işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tâbi kuruluşlar olup, Kalkınma ajanslarının teşkilat yapısı kalkınma kurulu, yönetim kurulu, genel sekreterlik ve yatırım destek ofisleri olmak üzere dört temel bileşenden oluşmaktadır;

Bunlardan kalkınma kurulu, ajansın danışma organı olup, illerin dengeli bir şekilde temsiline dayanan ve bölgedeki kamu kurum ve kuruluşları ile özel kesim ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinden müteşekkil kurullardır.  Kalkınma kurulları, bölgenin sorunlarına ilişkin çözüm önerilerine, bölgenin potansiyeline, önceliklerine ve tanıtımına yönelik olarak yönetim kuruluna tavsiyelerde bulunmak amacıyla yılda en az iki defa toplanmaktadır.
Ajansın karar organı olan yönetim kurulu, tek ilden oluşan bölgelerde il valisi, büyükşehir belediye başkanı, il genel meclisi başkanı, il sanayi ve ticaret odası başkanları ile özel kesim ve/veya sivil toplum kuruluşlarından seçilecek üç temsilciden oluşmaktadır. Birden fazla ilden oluşan bölgelerde ise, il valileri, büyükşehir belediye başkanları veya büyükşehir olmayan illerde il merkez belediye başkanları, il genel meclisi başkanları ve her ilden birer temsilci olmak kaydıyla il ticaret ve sanayi odası başkanlarından oluşmaktadır.

Genel sekreterlik ajansın icra organı olup, ajansın yıllık çalışma programı ile bütçesini hazırlamak ve yönetim kurulunun aldığı kararları uygulamaktan sorumlu bulunmaktadır.

Genel sekreterlik bünyesinde faaliyet gösteren yatırım destek ofisleri, bulunduğu ilin iş ve yatırım ortamının yerli ve yabancı yatırımcılara tanıtımı ile bulunduğu ildeki yatırımcıların kamu kurum ve kuruluşlarının görev ve yetki alanına giren izin ve ruhsat işlemlerinin tek elden takibi ve yatırımların izlenmesi doğrultusunda çalışan birimlerdir.