Erişebilirlik, şehir ve bölgelerin sosyo-ekonomik gelişimi açısından önemli bir unsurdur. Ulaştırma altyapısı gelişmiş, erişebilirliği yüksek yerleşim yerlerinin sağlamış olduğu olanaklar, özellikle taşıma maliyetlerindeki avantajlar, firmaların bu noktalarda yoğunlaşarak bölge ekonomisinin gelişmesini sağlamakta, hanehalklarının da istihdam imkanlarının arttığı bu bölgelere göç etmesi neticesinde bölgeler arasında sosyo-ekonomik gelişmişlik farkları ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte, ulaşım faaliyetlerinin mal, hizmet, insan ve sermaye hareketliliği gibi yerleşimler arası ilişkilerin belirlenmesinde ve kademelenmesinde büyük etkileri söz konusudur. Bu kapsamda ulaştırma, bölgesel kalkınma için etkili bir politika alanı olarak kabul edilmektedir.
Ülkemizde doğu ve batı arasındaki gelişmişlik farklarının oluşmasında ulaşım ağının önemli etkisinin olduğu bilinmektedir. Bu nedenle refahın ülke sathında dengeli bir dağılımı için ulaştırma altyapısına yönelik yatırımlar ulusal politikalarda öncelikli olarak yer almaktadır. Özellikle 1980’lerden sonra iletişim ağının güçlenmesi ve 2000’li yıllarda da karayolu yatırımları ile havayolu ulaşımının kapsadığı alanın genişlemesiyle doğu-batı arasında bütünleşme ve pazar etkileşimi artmıştır. Ancak Türkiye’de yerleşimler erişilebilirlik bakımından halen farklı dokular göstermektedir.
11. Kalkınma Planında (2019-2023) “lojistik ve ulaştırma”, sektörel politikalar kapsamında detaylı olarak ele alınmaktadır. Planda ulusal ölçekteki mekânsal planlar ile ulaşım planlarının bütüncül bir şekilde tasarlanacağı; kentsel lojistik planlar, makro ölçekteki mekânsal strateji planları, çevre düzeni planları ve lojistik master planlarının eşgüdüm içerisinde hazırlanacağı vurgulanmıştır. Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisinde (2014-2023) (BGUS) ise, ulaştırma ve lojistik altyapısının bölgesel gelişmeye hizmet edecek şekilde geliştirilmesi, özellikle ülkenin orta ve doğu kesimlerinde kuzey güney bağlantılarının güçlendirilmesi, önemli şehir merkezlerinin birbirleriyle ve liman, havalimanı, sınır kapıları gibi önemli noktalarla bağlantılarının güçlendirilmesi, etkili ve uygun maliyetli ulaşımı sağlamak üzere özellikle yük taşımacılığında demiryollarının etkinleştirilmesi öngörülmektedir.
Önümüzdeki dönemde ülkemizin ve bölgelerin rekabet gücünün artırılabilmesi için entegre lojistik ve ulaştırma sistemlerinin tesis edilmesi yönündeki çalışmalara devam edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda bölgeler ve şehirler arasındaki bağlantıları güçlendirecek ve kır-şehir devamlılığının sağlayacak bölgesel politikalar ile ulusal politikalar birlikte değerlendirilmelidir. Kalkınma ajansları önümüzdeki dönemde ulaştırma alanında yapacakları faaliyetleri bu öncelikler çerçevesinde planlayacaktır.
Kalkınma ajansları tarafından ulaştırma ve lojistik altyapısının geliştirilmesi alanında yapılan faaliyetler hakkında daha fazla bilgi için ajans isimlerine tıklayınız.